DISC là mô hình nhận diện tính cách được áp dụng rộng rãi trong doanh nghiệp cho hoạt động quản lý nhân sự và hướng nghiệp.
Trong giới kinh doanh, điều cần thiết là phải nắm bắt được các kiểu dạng tính cách khác nhau để có thể giao tiếp tốt hơn với đồng nghiệp, với lãnh đạo, đặc biệt là với khách hàng. Một mô hình phổ biến được xây dựng nhằm giúp hiểu rõ hơn về hành vi của một người là trắc nghiệm DISC.
DISC là gì?
DISC là mô hình trắc nghiệm tính cách được ứng dụng rộng rãi trong nhận biết và nắm bắt hành vi của con người. Mô hình này được khởi xướng và phát triển bởi nhà tâm lý học William Moulton Marston vào những năm 1920 – dựa trên ý tưởng rằng mỗi người sẽ có xu hướng tương tác khác nhau với thế giới. Tùy thuộc vào nhóm tính cách của mỗi người, họ có thể sẵn sàng chấp nhận rủi ro hay thích lựa chọn an toàn hơn.
Bài test DISC dựa trên bốn nhóm tính cách của Marston: Dominance (Thống trị), Influence (Ảnh hưởng), Steadiness (Kiên định) và Conscientiousness (Tận tâm). Mỗi loại nhân cách đều có điểm mạnh và điểm yếu đặc trưng và riêng biệt. Ví dụ, với những ai thuộc nhóm D (thống lĩnh), họ có xu hướng quyết đoán và dứt khoát – nhưng cũng dễ bị người khác xem là hách dịch và hung hăng.
Mô hình DISC hoạt động như thế nào?
DISC được thiết kế nhằm đo lường các khía cạnh trong đặc điểm tính cách của con người. Các yếu tố như trí thông minh (IQ), trí tuệ cảm xúc (EQ), năng khiếu, sức khỏe tinh thần… không được đo lường trong phân tích này.
Hồ sơ DISC mô tả xu hướng hành vi của con người trong các tình huống khác nhau – ví dụ, cách bạn phản ứng với khó khăn thử thách, cách bạn ảnh hưởng và thuyết phục người khác, tốc độ làm việc ưa thích, phản ứng với các nguyên tắc và quy trình. Qua bài test này, mỗi cá nhân sẽ có thể nhận thức rõ hơn về các khuynh hướng, sở thích và kiểu tính cách của bản thân.
Lợi ích của việc tìm hiểu về mô hình DISC
Hiểu biết về bốn nhóm tính cách DISC sẽ giúp bạn đọc có cơ sở xác định mình đang tiếp xúc với kiểu người nào, để từ đó điều chỉnh phong cách giao tiếp cho phù hợp. Từ khi ra đời đến nay, các nguyên tắc của mô hình này đã và đang được ứng dụng rộng rãi trong hoạt động phát triển tổ chức, giải quyết xung đột và xây dựng đội nhóm.
Một số lợi ích chính của việc áp dụng DISC có thể kể đến như:
- Nâng cao nhận thức về bản thân (self-awareness): Hiểu rõ mình thuộc loại tính cách nào sẽ cung cấp nền tảng quan trọng để học cách quản lý bản thân tốt hơn.
- Cải thiện kỹ năng giao tiếp: Điều chỉnh phong cách trình bày phù hợp với đối tượng cụ thể đang tương tác.
- Phát triển bản thân: Học cách quản lý thời gian và công việc hiệu quả hơn.
- Tăng cường kỹ năng làm việc nhóm: Ý thức về các kiểu mô hình tính cách sẽ hỗ trợ cá nhân đề ra phương pháp xây dựng nhóm gắn kết và cộng tác hiệu quả hơn.
- Cải thiện dịch vụ chăm sóc khách hàng: Cấp lãnh đạo – quản lý có thể ứng dụng DISC trong bán hàng để đánh giá nhu cầu và giải quyết các vấn đề của khách hàng thêm phần hiệu quả.
4 nhóm tính cách cơ bản của mô hình DISC
Dominance (Thống trị)
What’s the point of playing if winning isn’t the goal?
(Có ý nghĩa gì chứ, nếu như mục tiêu không phải là chiến thắng?)
J.D. Robb
Những người thuộc nhóm tính cách D thường có xu hướng “thống trị” – quyết đoán và dứt khoát hơn người. Họ thường là những nhà lãnh đạo bẩm sinh, sẵn sàng chấp nhận rủi ro khi cần thiết. Đôi khi, họ có thể tỏ ra hơi hách dịch hoặc hung hăng, nhưng đó phần lớn đều nhằm mục tiêu hoàn thành công việc trong thời gian ngắn nhất. Nếu doanh nghiệp đang cần đến một nhân sự phụ trách dự án, nhóm tính cách D là một lựa chọn rất đáng cân nhắc.
Tuy nhiên, những người nhóm D thường ít nhiều gặp khó khăn khi làm việc với con người. Vì tính cách khó thỏa hiệp, họ rất ít khi sẵn lòng đáp ứng nhu cầu của đối phương. Nếu bạn phải làm việc với một người thuộc nhóm D, lời khuyên chung chung là bạn phải biết rõ mình cần gì nơi họ – để đôi bên có thể cùng hợp tác.
Đặc điểm phổ biến của nhóm tính cách Dominance:
- Quyết đoán
- Có tố chất lãnh đạo bẩm sinh
- Sẵn sàng chấp nhận rủi ro
- Đôi khi hơi hách dịch/ hung hăng trong giao tiếp
- Thiếu nhạy cảm
- Khó làm việc với người khác
Quy tắc khi làm việc với nhóm D:
- Luôn rõ ràng và minh bạch về nhu cầu của bản thân
- Tránh xung đột không cần thiết
- Tập trung vào kết quả
Những người thuộc kiểu tính cách D phù hợp nhất với những công việc yêu cầu:
- Năng lực lãnh đạo
- Ra quyết định nhanh chóng
- Chấp nhận rủi ro
Nghề nghiệp thích hợp: Giám đốc điều hành (CEO), nhân viên bán hàng, sĩ quan quân đội, doanh nhân.
Influence (Ảnh hưởng)
Whoever is happy will make others happy too.
(Ai hạnh phúc thì cũng sẽ khiến người khác vui theo)
Anne Frank
Nhóm tính cách I có xu hướng hướng ngoại và giỏi thuyết phục. Họ thường là những nhân viên bán hàng bẩm sinh, rất giỏi trong các hoạt động networking và thu hút sự quan tâm. Đôi khi, họ có thể tỏ ra hơi “thao túng” hoặc hời hợt. Nếu bạn cần ai đó quảng bá sản phẩm/ dịch vụ, một người có kiểu tính cách Ảnh hưởng là lựa chọn khá phù hợp.
Tuy nhiên, nhược điểm của nhóm tính cách I nằm ở khả năng thực hiện cam kết cá nhân. Nhiều người nhóm này rất dễ dàng đưa ra lời hứa – nhưng không đảm bảo sẽ thực hiện được như đã nói. Nhìn chung, họ quan tâm đến mục tiêu của bản thân hơn là của tập thể. Do đó, khi làm việc với một cá nhân thuộc nhóm I, điều quan trọng là phải cho họ biết bạn mong đợi điều gì nơi họ.
Đặc điểm phổ biến của nhóm tính cách Influence:
- Hướng ngoại
- Giỏi thuyết phục
- Năng lực bán hàng bẩm sinh
- Dễ dàng tạo dựng mối quan hệ (networking)
- Có xu hướng thao túng/ hời hợt trong giao tiếp
- Khó theo dõi
Quy tắc khi làm việc với nhóm I:
- Rõ ràng về kỳ vọng của bạn
- Hướng kết quả
- Đặt thời hạn hoàn thành nhiệm vụ rõ ràng
Những người thuộc kiểu tính cách I phù hợp nhất với những công việc yêu cầu:
- Quảng cáo sản phẩm – dịch vụ
- Kết nối với nhiều người
- Thuyết phục
Nghề nghiệp thích hợp: Nhân viên bán hàng, Giám đốc tiếp thị (CMO), chuyên gia quan hệ công chúng, người gây quỹ.
Steadiness (Kiên định)
The invariable mark of wisdom is to see the miraculous in the common.
(Dấu hiệu của trí tuệ là khi ta có thể nhìn thấy cái kỳ diệu trong những thứ tưởng như tầm thường nhất)
Ralph Waldo Emerson
Ưu điểm chung của người thuộc nhóm S là kiên nhẫn và đáng tin cậy. Họ thường giỏi làm việc “sau hậu trường” và cảm thấy thoải mái nhất với các công việc diễn ra lặp lại hằng ngày. Đôi khi, họ có thể tỏ ra “bị động” và ít chịu thay đổi – nguyên nhân sâu xa nằm ở mong muốn duy trì trật tự và sự ổn định trong công việc/ tổ chức. Nếu bạn cần ai đó để đảm bảo công việc diễn ra suôn sẻ, hãy tìm đến với nhóm này.
Chính những đặc điểm kể trên là lý do khiến những người nhóm S gặp khó khăn khi cần nắm quyền chủ động. Họ thường miễn cưỡng thử nghiệm những điều mới, và chỉ thích gắn bó với những gì đã quen thuộc. Nếu bạn làm việc với một người nhóm tính cách S, hãy cố gắng đưa ra những chỉ dẫn rõ ràng, cũng như cho họ nhiều thời gian để hoàn thành công việc.
Đặc điểm phổ biến của nhóm tính cách Steadiness:
- Bình tĩnh
- Đáng tin cậy
- Làm việc tốt ở hậu trường
- Thích hành động theo thói quen
- Tương đối thụ động, hay chống lại sự thay đổi
Quy tắc khi làm việc với nhóm S:
- Hướng dẫn rõ ràng
- Dành nhiều thời gian cho họ hoàn thành công việc
- Tránh thay đổi đột ngột trong kế hoạch/ lịch trình làm việc
Những người thuộc kiểu tính cách S phù hợp nhất với những công việc yêu cầu:
- Tính kiên nhẫn
- Độ tin cậy
- Khả năng làm việc độc lập
Nghề nghiệp thích hợp: Nhân viên kế toán, trợ lý hành chính, chăm sóc khách hàng, công nhân dây chuyền lắp ráp.
Conscientiousness (Tận tâm)
It takes less time to do a thing right than to explain why you did it wrong.
(Làm một việc đúng hơn thì mất ít thời gian hơn so với việc tìm cách giải thích cho sai lầm của bạn)
Henry Wadsworth Longfellow
Người nhóm tính cách C có xu hướng quan tâm đến chi tiết và thích làm việc có tổ chức. Họ thường giỏi lập kế hoạch và – khác với nhóm S – dễ dàng chấp nhận sự thay đổi. Đôi khi, họ có thể thiếu linh hoạt hoặc tỏ ra quá kỹ tính, nhưng nó đều xuất phát từ mong muốn hoàn thành công việc cách nhanh chóng và hiệu quả. Nếu bạn cần ai đó giúp hoàn thành dự án, một người có kiểu tính cách C là lựa chọn rất tốt.
Nhược điểm của tuýp người Tận tâm là hay gặp khó khăn khi cần phải ủy thác công việc. Họ có xu hướng tin rằng bản thân cần phải tự mình làm mọi thứ – do đó, khi phải giao việc, họ thường khó tin tưởng người khác sẽ hoàn thành theo đúng ý họ. Nếu làm việc với một người nhóm C, bạn sẽ cần phải hướng dẫn thật cụ thể và cập nhật thường xuyên về tiến độ công việc.
Đặc điểm phổ biến của nhóm tính cách Conscentiousness:
- Định hướng công việc chi tiết
- Làm việc có tổ chức
- Giỏi việc lập kế hoạch/ thực thi công việc
- Thoải mái với sự thay đổi
- Không linh hoạt/ quá kỹ tính
- Khó khăn khi giao việc
Quy tắc khi làm việc với nhóm C:
- Hướng dẫn rõ ràng
- Chia sẻ thông tin, cập nhật thường xuyên về tiến độ dự án
- Tránh những thay đổi đột ngột, bất ngờ vào phút cuối
Những người thuộc kiểu tính cách C phù hợp nhất với những công việc yêu cầu:
- Kỹ tính và chi tiết
- Sắp xếp công việc logic
- Khả năng lập kế hoạch và thực thi
Nghề nghiệp thích hợp: Quản lý dự án, tổ chức sự kiện, kế toán, kỹ sư.
Đọc thêm: Thế giới của người hướng nội (Introvert)
DISC trong khám phá bản thân và quản trị nhân sự
Trong nhiều năm qua, mô hình hành vi DISC đã và đang được ứng dụng rộng rãi trong hoạt động phát triển cá nhân và con người. Thông qua nghiên cứu bốn khía cạnh tính cách nêu trên, mỗi người sẽ có thể học cách giao tiếp và làm việc hiệu quả hơn với những cá nhân có kiểu tính cách khác biệt với mình.
Nếu bạn đọc muốn tìm hiểu thêm về hướng dẫn làm test mô hình tính cách DISC, hiện tại trên Internet đã có sẵn nhiều công cụ hỗ trợ kiểm tra và phân tích. Dựa trên kết quả nhận diện tính cách sau khi làm kiểm tra, bạn sẽ có thể đưa ra quyết định tốt hơn trong lựa chọn nghề nghiệp, các mối quan hệ và những lĩnh vực khác của cuộc sống.
Gợi ý một số nguồn trang web test DISC miễn phí:
- https://www.123test.com/disc-personality-test/
- https://www.crystalknows.com/disc-personality-test
- https://www.tonyrobbins.com/disc/
- https://discpersonalitytesting.com/free-disc-test/
Ứng dụng mô hình DISC trong kinh doanh
Bài trắc nghiệm tính cách DISC có thể được sử dụng theo nhiều cách đa dạng trong kinh doanh – từ sàng lọc ứng viên trong quá trình tuyển dụng và quản trị nhân sự, phát triển chiến lược tiếp thị, cải thiện dịch vụ khách hàng, v.v…
- Quản lý nhân viên: Thông qua tìm hiểu về DISC, lãnh đạo doanh nghiệp sẽ có thể xác định kiểu người nào phù hợp với từng công việc cụ thể. Ngoài ra, mô hình cũng là công cụ hỗ trợ rất tốt cho công tác quản lý đội nhóm, giải quyết xung đột, đào tạo và giữ chân nhân viên.
- Phát triển chiến lược tiếp thị: Mỗi nhóm tính cách khác nhau sẽ đòi hỏi một phương pháp tiếp cận riêng biệt. Tùy thuộc vào nhóm khách hàng mục tiêu cụ thể, lãnh đạo doanh nghiệp có thể phát triển chiến dịch marketing nhắm đối tượng hiệu quả hơn.
- Cải thiện dịch vụ khách hàng: Nắm bắt tuýp tính cách của khách hàng là cơ sở để lãnh đạo công ty đề xuất phương án đáp ứng nhu cầu và giải quyết các vấn đề của họ.
- Bán hàng: Bằng cách tìm hiểu kiểu tính cách của khách hàng tiềm năng, doanh nghiệp sẽ đưa ra được phương thức tiếp cận, tiếp thị sản phẩm và quảng bá dịch vụ hiệu quả hơn.
- Xây dựng nhóm: Phân loại tính cách của thành viên trong nhóm là cơ sở để trưởng nhóm thống nhất và gắn kết nội bộ.
Lưu ý quan trọng: Mỗi cá thể là tổng hợp của nhiều tính cách khác nhau
DISC không nên được áp dụng một cách “máy móc” và rập khuôn. Không có phong cách nào là “tốt hơn” so với các nhóm tính cách khác – trên thực tế, phần lớn chúng ta đều thể hiện ít nhiều đặc điểm của cả 4 phong cách D, I, S, C.
Về cơ bản, mô hình này chỉ đơn giản là công cụ hỗ trợ tìm ra phong cách hành vi mà bản thân có thiên hướng thực hành nhiều nhất – nói cách khác, xác định được “vùng an toàn” của bạn. Từ đó, mỗi người sẽ có thể hiểu được xu hướng và sở thích tiềm ẩn của mình, để có thể điều chỉnh hành vi theo hướng tích cực khi tương tác xã hội.
Đọc thêm: Thói quen hình thành tính cách như thế nào?
Lời kết
Trắc nghiệm tính cách DISC là một công cụ hữu ích cho hoạt động khám phá bản thân, cải thiện các mối quan hệ và quản trị cuộc sống. Thông qua tìm hiểu mô hình này, bạn đọc sẽ có thể nâng cao nhận thức về bản thân cũng như kỹ năng giao tiếp – làm nền tảng cho những bước tiến mới trong tương lai!
Có thể bạn quan tâm:
- Lãnh đạo chuyển đổi: Phong cách quản lý của thời đại
- Hạnh phúc trong công việc: 8 bí quyết thực hành
Hãy cùng đồng hành
với tôi bạn nhé!