Tình yêu vô điều kiện: Khi con người biết yêu thương vượt qua mọi giới hạn

Tình yêu vô điều kiện là chìa khóa để mỗi người đạt được bình an nội tâm, giác ngộ và những trải nghiệm siêu việt trong đời sống.

Thế nào là tình yêu chân chính? Đó có phải chỉ dừng lại ở những cảm xúc thoáng qua và giới hạn của ham muốn cá nhân? Phải chăng nó là kết quả của một phản ứng hóa học, một thôi thúc về mặt sinh học, hay biểu hiện của một cái gì đó sâu sắc hơn?

Trong cuộc sống, chúng ta trải nghiệm tình yêu dưới vô số hình thức khác nhau – tình cảm lứa đôi, gia đình, bạn bè và tâm linh. Dù trong bất kỳ mối quan hệ nào, đằng sau đó luôn tiềm ẩn niềm khát khao với một tình yêu vượt qua mọi kỳ vọng và giới hạn – một tình yêu vô điều kiện (unconditional love). Yêu thương và được yêu thương vô điều kiện là liều thuốc “thần kỳ” có khả năng chữa lành mọi vết thương, truyền cảm hứng cho lòng trắc ẩn và nhận thức đối với bản thể của nhân loại.

Tóm tắt nội dung chính

• Tình yêu vô điều kiện là một dạng tình yêu thuần khiết, được trao ban cách tự nguyện mà không kèm theo bất kỳ kỳ vọng nào. Nó được đặc trưng bởi sự chấp nhận, cho đi vô tư, nhất quán trong mọi hành động, sẵn sàng tha thứ và vui mừng với hạnh phúc của tha nhân.
• Xuyên suốt lịch sử nhân loại, khái niệm này đã thu hút sự quan tâm của nhiều triết gia, đạo sư, nhà nghiên cứu và văn sĩ nổi tiếng. Những phát hiện khoa học gần đây cho thấy đây là một hiện tượng sinh học có liên quan đến hoạt động của một số vùng não nhất định.
• Không giống như các loại tình yêu khác, tình yêu vô điều kiện có bản tính tâm linh sâu sắc; nó đòi hỏi ta phải vượt lên mọi ranh giới xã hội để kết nối với điều gì đó lớn hơn bản thân. Để hiểu trọn vẹn khái niệm này, chúng ta phải nhận thức rõ về bản thể chung của nhân loại, sự kết nối của mọi chúng sinh, cũng như phải tách khỏi các tiêu chuẩn thế gian và hiểu rằng, yêu người khác chính là yêu chính mình.
• Chúng ta có thể quan sát biểu hiện của tình yêu vô điều kiện qua vô số ví dụ thực tế – từ các nhân vật lịch sử như Schweitzer và Gandhi cho đến những hành động tử tế hàng ngày đơn giản nhất. Yêu thương vô điều kiện là chìa khóa để mỗi người cảm nghiệm hạnh phúc tròn đầy, xây dựng cộng đồng tốt đẹp hơn, đồng thời bước đầu hành trình quay trở lại với bản thể của nhân loại.
• Quá trình vun đắp tình yêu này đòi hỏi những phẩm chất như lòng từ bi, không vướng bận, kiên nhẫn, biết ơn, tinh thần trách nhiệm, chánh niệm, khiêm nhường và niềm tin. Những phẩm chất trên đây có thể được nuôi dưỡng thông qua thực hành chánh niệm, các hoạt động tâm linh, giao tiếp xã hội, học cách tha thứ, phục vụ người khác, v.v…
• Trái ngược với quan niệm thông thường, yêu thương vô điều kiện không có nghĩa là không có ranh giới và xung đột, và đôi khi có thể khiến đương sự phải đối mặt với nhiều trải nghiệm đau đớn.
• Để thực hành loại tình yêu này, chúng ta cần phải vượt qua những thách thức như tiêu chuẩn không thực tế, cái tôi thái quá, lòng tham, sự thiếu hiểu biết, phong cách sống bận rộn và suy nghĩ chính trị.
• Yêu thương không điều kiện là một lựa chọn cá nhân, phụ thuộc khá nhiều vào hoàn cảnh và hệ giá trị của từng người. Điều quan trọng nhất là bạn hãy lắng nghe trái tim mình, suy nghĩ về động lực đằng sau và nỗ lực tái định hình tư duy. Tuy khó khăn, quá trình này sẽ dần đưa bạn đến với bình an nội tâm, sự viên mãn và các mối quan hệ bền chặt hơn.

Tình yêu vô điều kiện là gì?

Tình yêu vô điều kiện (unconditional love) là một loại tình yêu không phụ thuộc vào bất kỳ điều kiện hay kỳ vọng nào. Nó là một tình yêu trong sáng và vô tư, được trao tặng theo ý chí tự do, không đòi hỏi điều gì đáp lại. Thay vì chỉ giới hạn trong các mối quan hệ lãng mạn, nó có thể mở rộng sang mọi khía cạnh của cuộc sống như:

• Gia đình: Cha mẹ, anh chị em, con cái và những người thân cận.
• Bạn bè: Sự trung thành và tôn trọng giữa bạn bè, người đồng trang lứa và cùng chung chí hướng.
• Con người: Toàn thể nhân loại, không phân biệt chủng tộc, tôn giáo, quốc tịch, v.v…
• Chúng sinh: Động vật, thực vật và các sinh vật sống khác.
• Tâm linh: Tình yêu dành cho Thượng đế/Thần thánh, thiên nhiên hoặc một khái niệm tâm linh nào khác.

Ví dụ:

• Tình yêu của người mẹ dành cho người con, ngay cả khi đứa trẻ có thái độ nổi loạn hoặc sa ngã (vd: sử dụng ma túy/phạm tội nghiêm trọng).
• Mối liên kết giữa hai người bạn đã cùng nhau trải qua mọi thăng trầm.
• Đôi bạn đời sẵn sàng chấp nhận khuyết điểm và tính cách của nhau mà không phán xét hay chỉ trích, tin tưởng và hỗ trợ nhau (cả về mặt tình cảm và vật chất) khi cần thiết.
• Tình yêu của người chủ dành cho thú cưng, không bận tâm đến hành vi của nó.
• Những hành động từ bi không đòi hỏi đền đáp (vd: tình nguyện vì một lý tưởng mình tin vào nó; giúp đỡ những người gặp khó khăn; giữ cửa mở khi ai đó cần ra ngoài, sẵn sàng khen ngợi người khác, v.v…)
• Tình yêu dành cho cộng đồng và đất nước, thể hiện thông qua hoạt động cộng đồng, lòng yêu nước, quản lý môi trường và những nỗ lực đóng góp cho công lý xã hội.
• Sự tận hiến cho Thượng đế/Đấng thiêng liêng, ngay cả khi bản thân gặp phải hoàn cảnh éo leo nhất.
• v.v…

Tình yêu vô điều kiện là như thế nào?

Yêu thương thực sự là khi bạn trân quý con người thật của đối phương, chứ không phải con người bạn mong muốn.

Leo Tolstoy

• Được đón nhận và an toàn

Thường được coi là loại tình yêu thuần khiết nhất, chấp nhận là khi bạn khiến đối phương cảm thấy thực sự được nhìn nhận và lắng nghe. Nói cách khác, bạn tạo ra một bầu không khí an toàn, trong đó mọi người có thể chân thực và công khai bày tỏ suy nghĩ, cảm xúc và mong muốn của họ – cũng như sẵn sàng chấp nhận khuyết điểm của mọi người. Ngay cả khi ai đó chia sẻ điều gì đó khó khăn, xấu hổ hoặc không phù hợp với kỳ vọng cá nhân, bạn vẫn có khả năng tự mình bình tĩnh và duy trì sự chú ý.

• Không có ràng buộc

Tình yêu thương được trao tặng một cách tự nguyện, không mong đợi bất cứ điều gì đáp lại. Đó là một hành động vị tha xuất phát từ lòng tốt và lòng trắc ẩn – khi bạn quan tâm đến người khác mà không vì lợi ích cá nhân.

• Hành vi đi đôi với lời nói

Tình yêu vô điều kiện thể hiện qua hành động nhiều hơn là cảm xúc. Khi duy trì sự nhất quán trong mọi việc mình làm, bạn thể hiện cam kết của bản thân đối với đối phương. Ngay cả những lúc nghịch cảnh cũng không ngăn cản bạn hiện diện và tích cực hỗ trợ người khác thông qua các hành động phục vụ (vd: nấu bữa tối, chạy việc vặt hoặc dành cho đối phương những lời động viên chân thành, v.v…).

• Vui mừng vì hạnh phúc của người khác

Giống như một người mẹ sẽ làm mọi điều để cho con mình hạnh phúc và cứu nó khỏi những cạm bẫy tiềm ẩn, một người yêu thương vô điều kiện sẽ luôn tận tụy vì hạnh phúc của đối phương. Một ví dụ điển hình là việc bạn cảm thấy thực sự vui mừng khi đối tác/bạn bè thăng tiến trong sự nghiệp, ngay cả khi điều đó có nghĩa là bản thân bạn phải hy sinh (vd: dành ít thời gian cho nhau hơn). Nói cách khác, bạn đặt trọng tâm vào niềm vui của tha nhân và có thể đồng cảm với những thành tựu của họ.

• Sự thỏa mãn khi cho đi

Nói cách khác, sự viên mãn đến từ hành động cho đi, không phải từ những gì bạn nhận lại. Điều này đặc biệt đúng với những ai theo đuổi con đường sự nghiệp như giảng dạy, coaching và mentoring. Được nhìn thấy học sinh/ đồng sự của mình thành công và trở thành phiên bản tốt hơn của chính họ mang đến một nguồn vui mà ít thứ khác có thể sánh bằng.

• Tha thứ và thấu hiểu

Nhân vô thập toàn; không ai là không có lúc mắc sai lầm. Khi có thể nhìn thấy sự hiện diện của chính mình nơi người khác, bạn sẽ có thể bước đầu thoát khỏi gánh nặng của oán giận/ cảm xúc tiêu cực, sẵn sàng cùng nhau vì lợi ích lớn hơn.

Các loại tình yêu vô điều kiện

Khi nói đến chủ đề tình yêu, một quan niệm phổ biến dựa trên truyền thống Hy Lạp cổ đại và được C. S. Lewis phổ biến trong tác phẩm “The Four Loves” nhìn nhận sự tồn tại của bốn hình thức chính, mỗi loại có những đặc điểm riêng biệt:

• Tình ái (Eros)

Cũng được gọi là tình yêu lãng mạn hay nồng nhiệt, nó được đặc trưng bởi sự hấp dẫn về thể xác, cường độ cảm xúc và mong muốn hợp nhất. Eros gắn liền với các điều kiện như vẻ đẹp, sự tương thích, sự hấp dẫn lẫn nhau, sự độc chiếm và cam kết; do đó, đặc trưng của nó là mang tính tạm thời và thoáng qua. Tuy có thể mang lại sự thỏa mãn sâu sắc, nhưng nó có thể khiến các khía cạnh đen tối hơn trong con người phát sinh – đặc biệt nếu ta trở nên quá ám ảnh với nó.

• Tình thân (Storge)

Tình thân được thấy rõ nhất trong phạm vi gia đình, qua tình cảm tự nhiên giữa cha mẹ và con cái. Thông thường, tình yêu này là vô điều kiện, dựa trên mối quan hệ họ hàng sâu sắc và những trải nghiệm chung, mang lại nền tảng nuôi dưỡng sự phát triển cảm xúc và cảm giác thân thuộc cho con trẻ.

Tuy nhiên, nó vẫn ít nhiều chịu ảnh hưởng bởi động lực gia đình, kỳ vọng và chuẩn mực xã hội.

• Tình bạn/ bằng hữu (Philia)

Philia bao gồm tình yêu giữa anh chị em – cũng như tình cảm sâu sắc dành cho bạn bè và gia đình dựa trên những trải nghiệm/giá trị chung và sự tôn trọng lẫn nhau (vd: mối quan hệ giữa anh chị em ruột, tình bạn thân thiết và tình đồng chí giữa các đồng đội). Tuy có thể sâu sắc và bền chặt, nhưng nó thường đi kèm những kỳ vọng về sự đáp lại và hỗ trợ lẫn nhau.

• Tình thương/ bác ái (Agape)

Là hình thức tình yêu trổi vượt nhất, Agape được đặc trưng bởi sự cho đi vô vị kỷ, lòng trắc ẩn và tha thứ. Đó là khi bạn hy sinh tìm kiếm hạnh phúc cho người mình yêu (kể cả khi họ là kẻ thù của mình) mà không mong đợi bất cứ điều gì đáp lại. Do bản tính siêu việt của nó, nó thường được đồng nhất với Thượng đế/ thần thánh, các bậc thánh nhân như Đức Kitô, Đức Phật, các vị bồ tát, cùng những cá nhân đã thực hiện những hành động quả cảm, xả thân vì chính nghĩa.

Tuy Agape được cho là biểu hiện điển hình nhất của tình yêu vô điều kiện, thì ba loại tình yêu còn lại vẫn có thể được trải nghiệm một cách vô điều kiện, tùy thuộc vào hoàn cảnh và đương sự.

Có tình yêu vô điều kiện không?

Tình yêu vô điều kiện thực sự tồn tại trong mỗi chúng ta. Nó là một phần của bản thể sâu thẳm bên trong con người. Nó không phải là một cảm xúc chủ động – mà là một trạng thái tồn tại. Nó không phải là “Tôi yêu bạn” vì lý do này hay lý do kia, cũng không phải là “Tôi yêu bạn nếu bạn yêu tôi”. Nó là tình yêu không có lý do, tình yêu không có đối tượng.

Ram Dass

Tình yêu vô điều kiện có thực sự tồn tại, hay chỉ là một ý tưởng “tiểu thuyết” hão huyền? Bản chất thực sự của nó là gì?

Liệu có thể có một thứ tình yêu thuần khiết như vậy không?

Liệu con người, với những khiếm khuyết và hạn chế của mình, có thể thực sự yêu thương người khác mà không phán xét, sợ hãi và mong đợi được đáp lại không?

Những câu hỏi trên đây đã làm say đắm nhân loại trong biết bao thế kỷ. Suốt chiều dài lịch sử, các triết gia, nhà thần học, nhà khoa học và văn nghệ sĩ đã đưa ra nhiều góc nhìn khác nhau về chủ đề này. Từ khái niệm agape của người Hy Lạp cổ đại đến những khám phá tâm lý hiện đại về năng lực đồng cảm và trắc ẩn, tình yêu vô điều kiện đã trở thành một khía cạnh thường trực trong suy nghĩ và trải nghiệm của nhân loại.

Yêu thương vô điều kiện

Thời cổ đại

Như đã đề cập phía trên, tại Hy Lạp cổ đại, thuật ngữ Agape đã ra đời để mô tả về một tình yêu vị tha vượt qua những ham muốn và kỳ vọng cá nhân. Loại tình yêu này được coi là hình thức tình cảm cao nhất của con người, thường gắn liền với những phẩm chất thiêng liêng hoặc tâm linh.

Ngoài Agape, triết học Hy Lạp cũng đưa ra những phân tích sâu sắc về bản chất của hạnh phúc và sự thịnh vượng của con người. Ví dụ, các triết gia cổ súy lối sống khắc kỷ (Stoic) tin rằng hạnh phúc thực sự, hay Eudaimonia, có thể đạt được bằng cách sống phù hợp với thiên nhiên và lý trí. Đó là khi một cá nhân đạt tới cảm giác kết nối với vũ trụ và tình yêu dành cho toàn thể nhân loại. Hệ tư tưởng tương tự cũng được tìm thấy trong tác phẩm của các học giả Hy Lạp khác; ví dụ, trong “Yến hội” (Symposium), Plato đã tuyên bố:

Sự thật là chúng ta đã cô lập một loại tình yêu và coi nó là tất cả, trong khi thực ra nó thuộc về một tổng thể rộng lớn hơn.

Triết học phương Đông cũng có những khái niệm tương tự. Nho giáo nhấn mạnh đến chữ Nhân (仁), đòi hỏi mỗi người thể hiện lòng nhân đạo và mối quan tâm sâu sắc đến hạnh phúc của tha nhân. Tuy không hoàn toàn giống với tình yêu vô điều kiện, đạo lý này khuyến khích nuôi dưỡng một tình yêu vượt ra ngoài lợi ích cá nhân và nghĩa vụ gia đình.

Người có đức hạnh hoàn hảo, muốn được khẳng định mình, cũng tìm cách khẳng định người khác; muốn được mở rộng mình, cũng tìm cách mở rộng người khác.

Khổng Tử

Tôn giáo

Khái niệm về tình yêu vô điều kiện đã được nhiều truyền thống tôn giáo khám phá từ lâu. Ví dụ, Kitô giáo nhấn mạnh vào ý niệm về tình yêu vô hạn của Thượng đế dành cho nhân loại – thể hiện qua niềm tin rằng Đức Kitô được phái đến để chuộc tội cho con người; do đó, các Kitô hữu được khuyến khích noi theo tấm gương của Ngài.

Có rất nhiều trích đoạn trong Kinh thánh nói về một tình yêu thương không lay chuyển và bao trùm tất cả, chẳng hạn như:

Ta muốn lòng nhân chứ đâu cần lễ tế.

Matthew 9:13

Lời truyền dạy đó phải nhằm đưa tới đức mến phát xuất từ tâm hồn trong sạch, lương tâm ngay thẳng và đức tin không giả hình.

1 Timothy 1:5

Yêu thương là chu toàn Lề Luật.

Romans 13:10

Trong Phật giáo, khái niệm Metta (Tâm từ) khuyến khích một tình yêu thương vô ngã và sự đồng cảm với tất cả chúng sinh, bao gồm không chỉ con người mà còn cả động, thực vật và thậm chí những vật vô tri. Ngoài ra, Karuna (करुणा – Từ bi vô lượng) là một đức tính cơ bản của Phật giáo, mời gọi mỗi người thể hiện sự quan tâm sâu sắc đến nỗi đau khổ của tha nhân và mong muốn xoa dịu nỗi đau đó.

Với ai và bất luận ở đâu
Không lừa dối, chẳng nên khinh dễ
Lúc căm hờn hoặc khi giận dữ
Đừng mưu toan gây khổ cho nhau.

Kinh Từ bi

Trong Ấn Độ giáo, khái niệm tình yêu cũng được khám phá ở nhiều phương diện khác nhau. Bhagavad Gita bàn luận về tình yêu thiêng liêng và Bhakti (sự sùng kính). Bhakti thể hiện qua tình yêu sâu sắc và vô hạn đối với một vị thần hoặc một quyền năng cao hơn, là chìa khóa dẫn đến sự viên mãn và giải thoát về mặt tinh thần.

Mỗi hành động thiện nguyện, mỗi ý nghĩ cảm thông, mỗi cử chỉ giúp đỡ, mỗi việc làm tốt, đều lấy đi rất nhiều sự tự phụ khỏi tấm thân nhỏ bé của chúng ta – khiến ta nghĩ về bản thân mình như là những người thấp kém và bé nhỏ nhất, và do đó, nó thật tốt đẹp.

Swami Vivekananda

Các công trình triết học

Khái niệm tình yêu vô điều kiện đã là chủ đề trung tâm trong diễn ngôn triết học qua nhiều thế kỷ. Một trong những người tiên phong đầu tiên là Augustine thành Hippo. Trong các tác phẩm của mình, Augustine đề cập đến việc tình yêu thiêng liêng của Thượng đế là vô biên – vượt qua sự hiểu biết và giới hạn của con người, và được ban tặng một cách tự do, bất kể giá trị hay công trạng của ta ra sao. Như chính ông đã nhận xét:

Thước đo của tình yêu là yêu thương không giới hạn.

Trong thời đại Khai sáng, triết lý đạo đức của Immanuel Kant đưa ra một góc nhìn độc đáo về chủ đề này. Tuy không trực tiếp sử dụng thuật ngữ “yêu thương vô điều kiện”, ông đã trình bày lý thuyết về Mệnh lệnh tuyệt đối (Categorical imperative), khuyến khích con người hành động làm sao để những việc mình làm trở thành định luật phổ quát. Khái niệm này ít nhiều bao hàm trong đó một hình thức tình yêu mở rộng đến tất cả mọi người.

Về sau, khái niệm tình yêu vô điều kiện được triết gia Đan Mạch Søren Kierkegaard khám phá trong khuôn khổ hiện sinh của ông. Các tác phẩm của ông thường thảo luận về “bước nhảy vọt của niềm tin” (leap into the unknown), một cam kết triệt để với điều gì đó vượt ra ngoài lý trí và bằng chứng thực nghiệm.

Tình yêu không làm thay đổi người được yêu, mà nó làm thay đổi chính mình.

Søren Kierkegaard

Vào thế kỷ 20, Simone de Beauvoir cũng đề cập đến chủ đề này thông qua các bàn luận về tự do và mối quan hệ đích thực. Trong tác phẩm “Đạo đức của sự mơ hồ” (The Ethics of Ambiguity), Beauvoir khám phá khái niệm “tình yêu không hy vọng”, tuy chưa hoàn toàn vô điều kiện, nhưng đòi hỏi cá nhân phải vượt qua kỳ vọng và các điều kiện bên ngoài.

Ngoài Beauvoir ra, Henri Bergson và Simone Weil là hai nhân vật đáng chú ý khác cũng quan tâm đến chủ đề trên.

• Bergson nhấn mạnh tầm quan trọng của trực giác và đồng cảm trong việc thấu hiểu thế giới, qua đó thể hiện lời kêu gọi đối với một tình yêu không biên giới.
• Về phần minh, Weil coi tình yêu là một sức mạnh to lớn vượt qua giới hạn hiểu biết của con người. Bà lập luận rằng tình yêu đích thực là vô điều kiện và đòi hỏi sự tự hiến hoàn toàn.

Những ai sống bằng giác quan là những kẻ sống ký sinh, cả về vật chất lẫn tinh thần. Những kẻ đó tương phản hoàn toàn với những người lao động và sáng tạo – là những người không tìm kiếm thỏa mãn giác quan, nhưng thực tế lại trải nghiệm những điều sống động, sâu sắc, ít giả tạo và chân thực hơn những người tìm kiếm chúng.

Simone Weil

Cuối cùng, chúng ta không thể không nhắc đến Nguyên tắc vàng (Golden Rule) – một quy tắc được tìm thấy trong nhiều truyền thống tôn giáo và triết học. Phương châm của nó “Hãy đối xử với người khác như bạn muốn họ đối xử với chính bạn” khuyến khích một tình yêu dựa trên sự đồng cảm và quan tâm đến người khác.

Tâm lý học nhân văn

Nếu tôi thực sự tìm cách thấu hiểu người khác, tôi có thể bị thay đổi bởi sự hiểu biết đó. Và tất cả chúng ta đều sợ thay đổi. Vì vậy, như tôi đã nói, không dễ để cho phép mình hiểu tha nhân.

Carl Rogers

Các nhà tâm lý học nhân văn đã có những đóng góp đáng kể cho nhận thức của chúng ta về tình yêu vô điều kiện. Carl Rogers đã đề xuất khái niệm về “sự tôn trọng tích cực vô điều kiện” (unconditional positive regard), thể hiện khi ta đón nhận và đánh giá cao đối phương mà không phán xét, bất kể khuyết điểm hay thiếu sót của họ. Ông tin rằng thái độ như vậy là cần thiết để thúc đẩy sự phát triển cá nhân, tự chấp nhận và các mối quan hệ lành mạnh.

Một nhân vật tiên phong khác, Abraham Maslow, cho rằng tình yêu và sự gắn bó là những nhu cầu cơ bản của con người. Ông mô tả một khái niệm gọi là “Being-love” (B-love), một dạng tình yêu đặc trưng bởi việc nhìn nhận đối phương về cơ bản là hoàn hảo và phi thường. Theo ông, B-love không chỉ nuôi dưỡng những mối quan hệ sâu sắc; nó còn đóng vai trò quan trọng trong việc đạt được sự tự hiện thực hóa (self-actualization), mức độ phát triển tâm lý cao nhất.

Sự thật là bản tính con người vốn lương thiện. Hãy trao cho mọi người tình cảm và sự an toàn, và họ sẽ cho đi tình cảm và sự an toàn trong mọi cảm xúc và hành vi của họ.

Abraham Maslow

Tiến tới thế kỷ 20, nhà tâm lý học hiện sinh Viktor Frankl, người từng sống sốt qua thảm sát Holocaust, đã khám phá vai trò sâu sắc của tình yêu trong cuộc sống con người. Trong tác phẩm “Đi tìm lẽ sống” (Man’s Search for Meaning), Frankl lập luận rằng tình yêu là cách duy nhất để thực sự thấu hiểu và kết nối với người khác. Trải nghiệm của ông trong các trại tập trung đã dẫn ông đến kết luận rằng, ngay cả trong những hoàn cảnh khó khăn nhất, tình yêu và khả năng tìm thấy ý nghĩa trong đau khổ là điều cần thiết cho sự sống còn về mặt tâm lý.

Nếu bạn đối xử với mọi người theo cách mà họ nhìn nhận về chính họ, nếu bạn đánh giá cao họ, bạn sẽ khiến họ trở thành những gì mà họ có khả năng trở thành.

Viktor Frankl

Văn học & thơ ca

“Ôi, đồ ghê tởm! Hắn đã đánh cắp bạc của chúng ta!”

“Số bạc đó vốn có phải của chúng ta không? Bà Magloire, tôi đã giữ số bạc đó cách sai trái trong suốt một thời gian dài. Nó thuộc về người nghèo. Và người đàn ông đó là ai, nếu không phải là một người nghèo?”

Giám mục Myriel và Phu nhân Magloire – trích “Những người khốn khổ”, Victor Hugo

Trong suốt chiều dài lịch sử, vô số văn sĩ và thi sĩ đã khám phá vẻ đẹp, sự phức tạp và sức mạnh bền bỉ của tình yêu vô điều kiện trong các tác phẩm của họ. Ví dụ, bản Thơ tình Sonnet 116 của Shakespeare nói về tình yêu như một “dấu ấn cố định”, vẫn thủy chung ngay cả khi hoàn cảnh thay đổi. Trong vở kịch Romeo và Juliet, đôi tình nhân trẻ đã vượt qua sự thù nghịch của hai gia đình và chuẩn mực xã hội để theo đuổi tình yêu của họ.

Ngoài ra, nhiều tác giả nổi tiếng khác cũng đã đề cập đến chủ đề này như:

• Tác phẩm “Kiêu hãnh và định kiến” (Pride and Prejudice) của Jane Austen kể lại câu chuyện về một tình yêu vượt qua những hiểu lầm ban đầu và áp lực xã hội.
• Tác phẩm “Những người khốn khổ” (Les Misérables) của Victor Hugo cho thấy sức mạnh biến đổi của tình yêu vô điều kiện thông qua lòng trắc ẩn của giám mục Myriel, người đã cứu rỗi nhân vật chính Jean Valjean, và thông qua chính Valjean, người sau này đã hy sinh hạnh phúc của mình vì lợi ích của nhiều người khác.
• Tác phẩm “Jane Eyre” của Charlotte Brontë khám phá một tình yêu bền chặt bất chấp sự khác biệt về giai cấp xã hội và bí mật cá nhân.
• v.v…

Phát kiến khoa học hiện đại

Năm 2005, nhà nhân chủng học sinh học Helen Fisher đã tiến hành nghiên cứu fMRI để quan sát não của những người đang yêu. Nghiên cứu của bà phát hiện ra rằng các vùng giàu dopamine, chất dẫn truyền thần kinh liên quan đến khoái cảm và phần thưởng, hoạt động mạnh khi ta trải qua tình yêu lãng mạn. Điều này cho thấy, tình yêu vốn có nguồn gốc sâu xa từ trong đặc điểm sinh học của con người.

Phân tích sâu hơn đã tiết lộ rằng, các vùng não liên quan đến tình yêu vô điều kiện cũng tương tự như các vùng được kích hoạt bởi tình yêu của mẹ dành cho con. Một nghiên cứu năm 2009 được công bố trên Psychiatry Research phát hiện ra rằng, tình yêu vô điều kiện liên quan đến bảy vùng não, bao gồm các vùng có mối quan hệ với sự đồng cảm, lòng trắc ẩn và vị tha. Nói cách khác, nó không chỉ là một khái niệm lãng mạn hay tôn giáo, mà là một hiện tượng sinh học đầy phức tạp.

Trong một báo cáo gần đây hơn, các nhà nghiên cứu đã xác định vùng xám quanh cống não (PAG) là vùng não chính tác động đến tình yêu vô điều kiện. PAG cũng tham gia vào quá trình điều hòa nỗi sợ hãi, điều chỉnh cảm giác đau và lòng vị tha.

Như bạn có thể thấy từ phân tích trên, tuy khái niệm tình yêu vô điều kiện có vẻ lý tưởng hoặc thậm chí ngoài tầm với, bằng chứng thực nghiệm cho thấy nó là một sức mạnh rất thực tế và mạnh mẽ trong cuộc sống con người. Tuy khó đạt được, nhưng lợi ích mà nó mang lại – tiềm năng kết nối sâu sắc, phát triển cá nhân và cuộc sống viên mãn hơn – là điều không thể phủ nhận.

Vai trò của tâm linh khi suy ngẫm về tình yêu vô điều kiện

Tình yêu vô điều kiện, được mở rộng cho mọi người khác mà không có ngoại lệ, là một trong những biểu hiện trổi vượt nhất của tâm linh. Chính nó là hạt giống cho các liên kết cảm xúc sâu sắc, góp phần quan trọng vào sự tồn tại của nhân loại.

Mario Beauregard

Ngay cả khi có đầy đủ các bằng chứng kể trên, tôi cho rằng nhiều người vẫn sẽ thấy khó mà chấp nhận khái niệm này, và tôi hoàn toàn thấu hiểu điều đó. Suy cho cùng, đó không phải là một loại tình yêu thông thường – vì nó đòi hỏi một mức độ “siêu việt” nhất định để thực sự cảm nghiệm nó.

Tôi nhớ khi tôi đang suy nghĩ về việc nên cho bài viết này vào danh mục nào trên blog, tôi đã quyết định tham khảo ý kiến ​​của chatbot. (hẳn đó không phải là cách tối ưu nhất, nhưng tôi còn lựa chọn nào khác nữa đây? Shikata ga nai)

Đối với một bài viết về tình yêu, hẳn bạn sẽ nghĩ nó phù hợp nhất với danh mục “Tương tác xã hội“, đúng không? Ít nhất, đó là suy nghĩ ban đầu của tôi.

Hóa ra không phải vậy. Sau đây là câu trả lời từ chatbot.

(Hỏi: Tôi đang biên soạn một bài viết về chủ đề “tình yêu vô điều kiện”. Nếu tôi đăng bài viết đó trên blog tự khám phá của mình, thì danh mục nào sau đây phù hợp nhất với bài viết đó: Tự nhận thức, Tính cách, Tự phản ánh, Tương tác xã hội, Mục đích sống, Tâm linh, Vượt lên chính mình, Tự chăm sóc, Thể hiện bản thân?

Đáp: Danh mục phù hợp nhất cho bài viết về “tình yêu vô điều kiện” trên blog tự khám phá của bạn là Tâm linh. Lý do là vì:

– Tình yêu vô điều kiện thường gắn liền với các khái niệm tâm linh như lòng trắc ẩn, sự tha thứ và chấp nhận.

– Tâm linh bao gồm sự hiểu biết rộng hơn về mối liên hệ của cá nhân với vũ trụ, bản thân và người khác.

– Tình yêu vô điều kiện thường được coi là một thực hành hoặc mục tiêu tâm linh.

Tuy các danh mục khác như Quan hệ xã hội hoặc Tự phản ánh cũng có liên quan, Tâm linh mang đến bối cảnh phù hợp toàn diện nhất để thảo luận về chủ đề này.”)

Câu trả lời trên khiến tôi nhớ lại câu nói nổi tiếng của John Donne: “Không ai là một hòn đảo”.

Tại sao “tình yêu vô điều kiện” thì phù hợp với danh mục Tâm linh hơn là Quan hệ xã hội? Liệu nó có nghĩa là ta phải có một mức độ tâm linh nhất định để hoàn toàn đón nhận khái niệm này không?

Tuy tình yêu lãng mạn có thể rất nồng nhiệt, nó thường đi kèm với kỳ vọng, ham muốn và cảm giác sở hữu (do đó, nó có thể nhiều lúc rất nặng về tính giao dịch).

Ngược lại, tình yêu vô điều kiện thì vượt qua những giới hạn này. Nó là một tình yêu không phán xét, oán giận hay chiếm hữu.

Nó mở rộng đến tất cả mọi cá thể (không chỉ những ai trong vòng tròn thân thiết của mình), bất kể giá trị hay hành động của họ.

Và đó là nơi nó giao thoa với tâm linh – vốn xuất phát từ khao khát kết nối với một điều gì đó lớn lao hơn bản thân. Thông qua hệ thống giáo lý và thực hành tâm linh như thiền định, cầu nguyện và hành động phục vụ, con người sẽ được trang bị nền tảng cần thiết để trải nghiệm loại tình yêu này.

1. Vượt lên bản ngã cá nhân

Khi tình yêu không phải là sự chiếm hữu mà là sự tham gia, thì nó là một phần của sự đồng sáng tạo – vốn là sứ mệnh của loài người.

Madeleine L’Engle

Cái tôi, thường gắn liền với bản năng tự ái và hay phán xét, là trở ngại thường gặp nhất đối với khả năng yêu thương vô điều kiện. Những kỳ vọng và nỗi sợ xuất phát từ nó là nguyên nhân gây ra rào cản tâm lý ngăn cản chúng ta mở rộng chiều sâu và chiều rộng của các mối quan hệ xã hội.

Để thực sự thể hiện tình yêu vô điều kiện, chúng ta phải vượt qua được những giới hạn của bản ngã cá nhân – bằng cách tách biệt khỏi lợi ích cá nhân và sẵn lòng yêu thương mà không mong đợi. Đây là điều đã được thảo luận kỹ lưỡng trong nhiều truyền thống tâm linh, vd: khái niệm “tính không” và “vô ngã” trong Phật giáo.

Khi buông bỏ bản ngã, chúng ta mở lòng mình ra để kết nối sâu sắc hơn với vũ trụ và với tha nhân.

Buông bỏ bản ngã cho phép ta vượt qua những giới hạn vật lý của thế giới này. Tùy thuộc vào nền tảng đức tin cụ thể của bạn, nó sẽ mở đường cho bạn trở nên thánh nhân, chứng quả thành Phật, hoặc một điều gì tương tự.

Hãy thử suy nghĩ về cụm từ tiếng Anh “fall in love” mà xem. Vì sao chúng ta lại nói là “fall” thay vì “go to love“?

Đây là câu hỏi mà người thầy tâm linh của tôi đã từng đặt ra khi chúng tôi đang nói chuyện ở quán cà phê một ngày nọ. Vì chưa từng nghĩ đến điều này trước kia, tôi chỉ đơn giản trả lời dựa trên hiểu biết và trực giác của riêng mình.

“Có lẽ vì tình yêu là một sức mạnh vô cùng to lớn – một sức mạnh mà con người không thể cưỡng lại bằng ý chí của mình.”

Có lẽ cụm từ này nói lên thực tế rằng, để đón nhận tình yêu, chúng ta phải cho phép mình biến đổi và “hòa mình vào dòng chảy”, thay vì kháng cự lại. Nói cách khác, chúng ta phải buông bỏ mọi nhận thức về cái tôi.

Khi thực sự yêu thương, chúng ta thường đánh mất chính mình trong đối phương. Chúng ta ít quan tâm đến nhu cầu và mong muốn của bản thân, nhưng tập trung nhiều hơn vào hạnh phúc của người thân yêu.

Tương tự, tình yêu vô điều kiện đòi hỏi chúng ta phải thoát khỏi cái tôi của mình và tập trung vào hạnh phúc của người khác.

Trẻ em là ví dụ khá điển hình về tình yêu thuần khiết này. Tôi dám khẳng định, phần lớn trẻ em nhìn chung vị tha hơn rất nhiều so với người lớn (đây không phải là điều tôi bịa ra; nó đã được chứng minh bởi những nghiên cứu thực tế).

Bạn đã từng bao giờ thấy một đứa trẻ trao tặng đồ chơi cho bạn của nó mà không hề do dự? Tôi cho rằng hành động đó không phải vì đứa trẻ mong đợi điều gì đó đáp lại, mà chỉ đơn giản là xuất phát từ mong muốn chia sẻ rất thuần khiết của nó.

Một ví dụ khác. Bạn đã từng chứng kiến ​​tình huống như thế này chưa? Một đứa trẻ đang đi trên phố cùng cha mẹ khi một người ăn xin xuất hiện. Đứa trẻ liền hỏi bố mẹ xem nó có thể cho người ăn xin thứ gì đó không.

Tại sao nó lại phải quan tâm tới người lạ kia chứ?

Làm sao con trẻ có thể thể hiện lòng trắc ẩn vô ngần như vậy?

Theo kinh nghiệm của tôi, tôi dám nói rằng trẻ em yêu thương vô điều kiện vì chúng chưa có nhận thức quá mạnh mẽ về bản ngã.

Trẻ không nghĩ rằng “Nếu mình đưa cái này cho người khác, mình sẽ mất mát hoặc trở nên kém cỏi hơn”.

Người lớn thì không như vậy. Cùng với quá trình trưởng thành, chúng ta bắt đầu vạch ra vô số ranh giới giữa những gì LÀ “TÔI” và những gì KHÔNG PHẢI là “TÔI”. Nếu một cái gì đó không phải là “TÔI”, chúng ta không thể chấp nhận nó.

Nếu ta tin rằng hành động cho đi có thể khiến ta mất mát thứ gì đó hoặc rơi vào tình thế bất lợi (kể cả khi chưa có bằng chứng cụ thể nào), chúng ta sẽ ngần ngại hành động.

Tuy nhiên, ngay cả khi chịu ảnh hưởng của bản ngã, chúng ta vẫn còn có khả năng trải nghiệm những khoảnh khắc yêu thương vô điều kiện.

Hãy nghĩ về những lần bạn giúp đỡ một người lạ mà không mong đợi được đáp lại. Ví dụ, bạn đã bao giờ được một tài xế không quen biết dừng lại hỏi đường chưa? Khi đó, bạn có ngần ngại trả lời không?

Tôi cho rằng 99% trường hợp, chúng ta sẽ giúp đỡ đối phương mà không cần nghĩ đến việc được báo đáp vì hành động đó.

Hoặc có thể bạn đã từng tình nguyện dành thời gian để giúp đỡ một đồng nghiệp đang gặp khó khăn – hoặc tham gia vào một dự án mà bạn quan tâm và tin tưởng.

Những hành động phục vụ vô vị lợi đó là ví dụ điển hình của tình yêu vô điều kiện trong thực tế, khi chúng ta vượt qua ham muốn cá nhân để tập trung vào hạnh phúc của người khác. Giống như thể chúng ta đã trở thành một phần của cái gì đó lớn hơn chính mình – và kết nối với năng lượng của vũ trụ!

Đầu tiên hãy loại bỏ cái tôi bản ngã. Sau đó loại bỏ ham muốn. Những gì bạn còn lại sẽ là hạnh phúc.

Thích Ca

Một góc nhìn tâm linh sẽ giúp ta dễ dàng nhìn xa hơn cái tôi cá nhân để nhận ra sự kết nối của mình với tất cả chúng sinh. Chính từ nhận thức này mà ta sẽ có được thế giới quan rộng mở và từ bi hơn.

Khi yêu thương, chúng ta phấn đấu để trở nên tốt hơn chính mình. Khi ta phấn đấu để trở nên tốt hơn chính mình, mọi thứ xung quanh ta cũng sẽ trở nên tốt hơn.

Paulo Coelho

2. Thừa nhận tính vô thường của cuộc sống

Tham ái và dục vọng là căn nguyên của mọi bất hạnh. Mọi thứ sớm muộn gì cũng phải thay đổi, vì vậy đừng bám víu vào bất cứ điều gì.

Thích Ca

Nhận thức về chân lý vô thường là nền tảng quan trọng cho việc thực hành tình yêu vô điều kiện. Ý thức bản chất phù du của cuộc sống là yêu cầu cốt yếu để nuôi dưỡng lòng từ bi và sự tha thứ. Như nhà sư Thích Nhất Hạnh đã nhận xét:

Một số trong chúng ta thậm chí không muốn nhìn một người khi người đó còn sống, nhưng khi người đó chết, họ lại viết cáo phó hùng hồn và dâng hoa. Vào thời điểm đó, người đó đã chết và không thể thực sự tận hưởng hương thơm hoa cỏ nữa. Nếu thực sự hiểu và nhớ rằng cuộc sống là vô thường, chúng ta sẽ làm mọi thứ có thể để làm cho người kia hạnh phúc – ngay tại đây và ngay bây giờ!

Thật vậy, nhiều người trong chúng ta có xu hướng đợi đến khi quá muộn mới bày tỏ tình yêu và sự trân trọng. Chúng ta kìm nén thể hiện lòng tốt của mình để chờ đợi tới thời điểm “hoàn hảo”.

Nhiều lần, chúng ta ôm hận và từ chối yêu thương/ tha thứ cho người khác vì hành động sai trái của họ (điều mà, trên thực tế, không phải lúc nào cũng được nhìn nhận cách khách quan).

Tuy nhiên, sự thật đáng buồn là cuộc sống không bao giờ đoán trước được. Ngày mai có thể sẽ không bao giờ đến.

Những người chúng ta đang nói chuyện với/nói về họ hôm nay – ngày mai họ có thể sẽ không còn sống nữa!

Bạn và tôi có thể đang đọc bài viết này ngay bây giờ, nhưng sau 24 giờ nữa, chúng ta có thể đã nằm trong mồ rồi!

Khi yêu quý ai đó, chúng ta có cảm giác rằng cả vũ trụ đang đứng về phía mình. Nhưng nếu có điều gì đó không ổn xảy ra, thì chẳng còn gì cả! Làm sao cái đẹp chỉ mới xuất hiện vài phút trước lại có thể biến mất nhanh đến vậy? Sự sống trôi qua quá nhanh. Nó lao từ thiên đường xuống địa ngục chỉ trong vài giây!

Paulo Coelho

Hiểu được điều này, bạn sẽ có được động lực để sống trọn khoảnh khắc hiện tại, trân trọng các mối quan hệ, bày tỏ tình yêu thương và lòng biết ơn khi vẫn còn cơ hội.

Đồng thời, nó cũng sẽ giúp mỗi người buông bỏ mọi oán giận. Trên thực tế, nhận thức và phán đoán của chúng ta thường dựa trên trải nghiệm quá khứ hoặc thông tin hạn chế, vốn không phải là bất biến. Nhận ra chân lý này sẽ giúp ta mở lòng, học cách tha thứ và thấu hiểu.

Khi chúng ta hiểu được rằng mọi người đều thay đổi và đau khổ, việc mở rộng lòng trắc ẩn và tha thứ sẽ trở nên dễ dàng hơn nhiều.

Tôi xin được minh họa cho luận điểm trên đây bằng một câu chuyện – Dụ ngôn về đứa con hoang đàng. Đây là một câu chuyện khá phổ biến trong cộng đồng Cơ đốc giáo (và thậm chí cả những người không theo Cơ đốc giáo). Tuy có nguồn gốc kinh sách tôn giáo, tôi tin rằng thông điệp của nó có thể được đón nhận bởi tất cả mọi người, dù thuộc truyền thống tín ngưỡng hay phi tín ngưỡng nào. (trên thực tế, các học giả đã chỉ ra rằng Phật giáo Đại thừa cũng có một dụ ngôn tương tự)

Chuyện kể về một chàng trai trẻ đã phung phí tài sản thừa kế của mình và xa lìa với gia đình. Bất chấp những hành vi sai trái của anh, người cha vẫn chào đón anh trở về với vòng tay rộng mở. Không ràng buộc, chỉ một tình yêu thương thuần khiết – như biển Thái bình.

Khi suy ngẫm về nó, tôi không khỏi tự hỏi: Vì sao lại như vậy? Làm thế nào người cha có thể thể hiện tình yêu vô bờ bến như vậy?

Tôi tin rằng một nguyên nhân chính yếu nằm ở chỗ ông không coi trọng quá khứ. Đúng là con trai ông đã phạm phải tội lỗi nghiêm trọng – khi yêu cầu cha chia gia sản (điều nhiều học giả đã chỉ ra, cũng giống như mong muốn cha mình chết đi) và lãng phí tiền vô ích.

Tuy nhiên, đó là người con trai trong quá khứ, không phải ở hiện tại. Anh đã thay đổi và hối hận về lựa chọn của mình.

Hành động của người cha trong dụ ngôn là biểu tượng cho tinh thần thấu hiểu sâu sắc đối với bản chất con người và tiềm năng thay đổi. Ngay cả khi đối mặt với sự bất toàn, tình yêu vẫn có thể trường tồn – miễn là chúng ta có thể nhìn xa hơn những phán đoán của mình và đón nhận cơ hội phát triển!

Thật kỳ diệu khi ai đó làm tan vỡ trái tim bạn, và bạn vẫn có thể yêu thương họ với từng mảnh vỡ còn lại.

Ella Harper

3. Nhận thức về nhân tính chung của loài người

Nhân chi sơ, tính bản thiện. (人之初，性本善)

Mạnh Tử

Một ý tưởng cốt lõi trong nhiều truyền thống tâm linh là sự kết nối của nhân loại – nghĩa là, tất cả chúng ta đều tốt đẹp về bản chất, và đều xuất phát từ cùng một cội nguồn (thường được gọi là “Thực tại tối hậu“). Tinh thần này được phản ánh qua các khái niệm như:

• Tính không (空): Trong Phật giáo, khái niệm śūnyatā (tính không/ hư vô) cho rằng mọi hiện tượng đều có sự kết nối và phụ thuộc lẫn nhau. Cũng giống như một con sóng có vẻ như là một thực thể riêng biệt, nhưng thực tế được cấu thành từ các hạt nước. Tương tự, con người tuy có vẻ tách biệt, nhưng về cơ bản đều được kết nối thông qua một bản tính chung. Như vậy, không có sự khác biệt cơ bản nào giữa chúng ta và những người khác; tất cả đều chia sẻ cùng một “Phật tánh” và đều có thể đạt tới giác ngộ (ngay cả đối với những người như Devadatta).
• Hình ảnh của Chúa: Cũng giống như vậy, giáo lý Kitô giáo dạy rằng con người được tạo ra theo hình ảnh của Thiên Chúa, rằng tất cả sinh ra đều có phẩm hàm như nhau. Vì đều chia sẻ một bản tính thiêng liêng, ai cũng xứng đáng được yêu thương và tôn trọng, bất kể hành động hay hoàn cảnh của họ ra sao.

Khi suy ngẫm về những khái niệm trên đây, chúng ta có thể thấy rằng, cả hai truyền thống đều nhấn mạnh đến sự thống nhất cốt lõi của tất cả chúng sinh. Bất kể bạn nhìn nhận theo góc nhìn nào, cả hai đều mang lại nền tảng cần thiết để nuôi dưỡng tình yêu vô điều kiện.

Khi nhận ra và trân trọng nhân tính chung của loài người, chúng ta sẽ vượt qua được những khác biệt nhỏ nhặt để vun đắp một cảm thức sâu sắc hơn về lòng trắc ẩn. Kết quả là, ta có thể nhìn xa hơn những giới hạn của chính mình và người khác, mở rộng tình yêu và sự chấp nhận ngay cả khi đối mặt với những bất toàn.

Xét cho cùng, nếu theo góc nhìn hoàn toàn thế tục, con người đều được tạo nên từ những thứ giống nhau: một khối xương, thịt và máu ghép lại mà ra.

Trẻ sơ sinh có khác nhau nhiều không? Người già có khác nhau nhiều không? Và trên hết, người chết có khác nhau nhiều không?

Dù một người có xinh đẹp hay điển trai đến đâu khi còn sống, thì sau khi chết, cơ thể họ vẫn trở về trạng thái như nhau (tôi cho rằng bạn có thể tự hình dung mà không cần tôi phải mô tả chi tiết).

Khi nhìn vào đống xương cốt còn sót lại sau thảm họa diệt chủng, chẳng lẽ bạn không thể nhận ra rằng về cơ bản, chúng ta đều giống như nhau sao?

(Nguồn: Wikimedia)

Và đó chỉ là nói theo góc độ khoa học thuần túy – mà chưa xét đến khả năng nhân loại đều chia sẻ cùng một nguồn gốc thần thánh như nhau.

Máu ai cũng đỏ, nước mắt ai cũng mặn.

Thích Ca

4. Chấp nhận sự không hoàn hảo

Tình yêu vô điều kiện bắt nguồn từ hiểu biết sâu sắc về giá trị vốn có – cũng như tính bất toàn của con người. Chúng ta ai cũng có khiếm khuyết, có khả năng mắc lỗi và gây đau khổ. Nhận ra bản tính chung này là điều cần thiết để nuôi dưỡng thái độ từ bi và chấp nhận – và đây chính là lúc các hoạt động tâm linh phát huy tác dụng của chúng.

Như nhiều nhà hiền triết và đạo sư đã nhận xét, thật giả hình khi phán xét người khác khi chính ta cũng phạm phải những hành vi xấu tương tự (nếu không muốn nói là tệ hơn).

Đừng phàn nàn về tuyết trên mái nhà hàng xóm khi ngay trước cửa nhà bạn còn không sạch.

Khổng Tử

Thấy lỗi người thì dễ, thấy lỗi mình thì khó. Lỗi người ta cố phanh tìm như tìm thóc lẩn trong gạo; còn lỗi mình, ta cố che giấu như kẻ cờ gian bạc lận thu dấu quân bài.

Kinh Pháp cú (Chương 18: Phẩm Cấu Uế)

Sao anh thấy cái rác trong con mắt của người anh em, mà cái xà trong con mắt của chính mình thì lại không để ý tới? Sao anh lại có thể nói với người anh em: “Này anh, hãy để tôi lấy cái rác trong con mắt anh ra”, trong khi chính mình lại không thấy cái xà trong con mắt của mình? Hỡi kẻ đạo đức giả! Lấy cái xà ra khỏi mắt ngươi trước đã, rồi sẽ thấy rõ, để lấy cái rác trong con mắt người anh em!

Luke 6:41-42

Tất cả các giáo huấn trên đây đều truyền tải cùng một thông điệp: đừng vội phán xét mà bỏ qua những thiếu sót của bản thân. Trước tiên, chúng ta phải giải quyết những sai lầm của mình trước khi đưa ra lời khuyên cho tha nhân.

Khi thừa nhận sự bất toàn của chính mình, chúng ta trở nên đồng cảm hơn với những khiếm khuyết của người anh em. Chính nó sẽ đặt nền tảng cho một tình yêu dựa trên lòng trắc ẩn, sự chấp nhận và ý thức rằng mọi người đều đang chịu đau khổ và cố gắng theo cách riêng của họ.

Tình yêu vô điều kiện không có nghĩa là dung túng cho hành vi có hại. Tuy nhiên, nó có nghĩa là thừa nhận rằng, con người là những sinh vật phức tạp với những khiếm khuyết riêng. Khi hiểu rằng tất cả đều đang làm tốt nhất có thể với những nguồn lực họ có, chúng ta sẽ có được một cái nhìn từ bi và thương xót hơn.

Khởi đầu của tình yêu là để người mình yêu được là chính họ, chứ không phải bóp méo họ để phù hợp với hình ảnh của mình. Nếu không, chúng ta chỉ yêu hình ảnh phản chiếu của chính mình mà ta tìm thấy nơi đối phương.

Thomas Merton

Nói thì dễ hơn làm. Xu hướng bẩm sinh của ta là chỉ trích người khác nhiều hơn chính mình. Chúng ta có xu hướng quá chú tâm đến sai lầm của những người xung quanh – trong khi hạ thấp khuyết điểm của chính mình. Sự thiên vị trong nhận thức này, còn được gọi là “hiệu ứng ánh đèn sân khấu” (Spotlight effect), khiến việc đồng cảm với người khác trở nên thực sự một vấn đề.

Lấy ví dụ, chúng ta có thể dễ dàng nhận thấy một lỗi nhỏ do đồng nghiệp mắc phải và ngay lập tức phán xét họ. Tuy nhiên, đến lượt mình mắc lỗi tương tự, chúng ta lại dễ bỏ qua cho bản thân hơn, cho rằng đó là do sự thiếu tinh tế tạm thời hoặc hoàn cảnh bên ngoài.

Nhận ra sự khác biệt này là bước đầu tiên để khắc phục vấn đề, bắt đầu bằng việc chủ động nuôi dưỡng năng lực tự nhận thức thông qua các hoạt động như chánh niệm và tự vấn.

Nhiều người đang sống thì đáng chết. Và một số người chết đáng được sống. Cậu có thể ban cho họ sự sống không? Vậy thì đừng quá háo hức để đưa ra cái chết trong sự phán xét. Vì ngay cả những người khôn ngoan nhất cũng không thể thấy trước mọi kết cục.

J. R. R. Tolkien

5. Hiểu rằng yêu người khác là yêu chính mình

Anh em hãy hết tình yêu thương nhau, vì lòng yêu thương che phủ muôn vàn tội lỗi.

1 Peter 4:8

Khi yêu thương người khác, về cơ bản chúng ta đang yêu chính mình. Điều này là do mối quan hệ của ta với người khác thực tế là tấm gương phản ánh trạng thái bên trong ta.

Khi chúng ta giữ trong lòng những oán hận và cay đắng, nó cũng giống như tự đầu độc chính mình. Những cảm xúc tiêu cực này gieo mầm cho sự đau khổ cả về thể chất lẫn tinh thần. Ngược lại, bằng cách vun đắp tình yêu thương và lòng trắc ẩn, chúng ta nuôi dưỡng hạnh phúc của chính mình và giải thoát bản thân khỏi gánh nặng của quá khứ.

Câu chuyện về Đức Phật và người Bà la môn giận dữ là một minh họa mạnh mẽ về nguyên tắc này. Khi ai đó bày tỏ sự thù địch và căm ghét với ta, chúng ta có quyền lựa chọn chấp nhận hoặc từ chối.

Nếu chấp nhận, đó là ta đang tiếp nhận những cảm xúc độc hại của họ, và tự làm hại mình trong quá trình này.

Giữ sự nóng giận trong người cũng giống như tự uống thuốc độc và hy vọng người khác phải chết.

Thích Ca

Bằng cách lựa chọn tình yêu thay vì hận thù, chúng ta không chỉ cải thiện mối quan hệ với người khác mà còn vun đắp sự bình yên và hạnh phúc bên trong. Đây chính là bản chất của tình yêu vô điều kiện: cân bằng hài hòa giữa tình yêu bản thân và tình yêu dành cho người khác.

Như Kinh Pháp cú đã dạy:

Oán không bao giờ diệt được oán, chỉ có tình thương yêu mới diệt được oán.

Tình yêu vô điều kiện về cơ bản xuất phát từ nhận thức rằng mọi người đều mắc lỗi và đều đang chìm trong “bể khổ”.

Khi đối lại sự tiêu cực bằng lòng từ bi, chúng ta phá vỡ vòng luẩn quẩn của đau khổ để nuôi dưỡng sự bình yên trong chính mình và các mối quan hệ.

Anh em hãy thương mến nhau với tình huynh đệ, coi người khác trọng hơn mình.

Romans 12:10

6. Tách biệt khỏi các tiêu chuẩn thế gian

Trừ khi có được tình yêu thương vô điều kiện và không thiên vị đối với tất cả chúng sinh, con người sẽ không thể tìm thấy bình an.

Thích Ca

Thông thường, tình yêu vô điều kiện đòi hỏi ta phải vượt qua các chuẩn mực và kỳ vọng thông thường của xã hội. Những chuẩn mực này, mặc dù quan trọng để duy trì trật tự và công lý, đôi khi sẽ là rào cản ngăn trở ta yêu thương người khác.

Chúng ta hãy thử xem xét tình huống này nhé. Một giáo viên nọ đang chuẩn bị cho bài kiểm tra cuối kỳ. Một trong những học sinh kém hơn của ông, người đã nỗ lực rất nhiều suốt học kỳ, tìm đến và xin thầy cho làm thêm bài tập để đủ điểm vượt qua kỳ thi.

Tuy thành tích của học sinh này không mấy nổi bật, nhưng người thầy, với ý thức về tiềm năng và sự tận tâm cố gắng của cậu, đã quyết định giao cho cậu bài tập để kiếm thêm điểm.

Quyết định của người thầy, tuy có vẻ không công bằng với những học sinh khác, phản ánh một cái nhìn sâu sắc hơn về quá trình học tập. Cụ thể, nó thể hiện cam kết đối với sự phát triển, thay vì chỉ tập trung vào điểm số và thành tích bề ngoài.

Trong một thế giới quá trọng lợi ích vật chất và thành công cá nhân như hiện nay, thật khó để lìa bỏ kỳ vọng và thói quen phán xét. Thế nhưng, tình yêu vô điều kiện mời gọi ta đón nhận một quan điểm toàn diện hơn, cũng như từ bỏ những quan niệm cố hữu về công bằng. Điều đó không có nghĩa là thỏa hiệp giá trị cá nhân – song là nhận ra rằng đôi khi, tình yêu và lòng trắc ẩn có thể đòi hỏi ta phải đưa ra các quyết định ngoại lệ.

Bạn chưa từng thấy sao? Thông thường, một người phạm tội nghiêm trọng sẽ phải chịu sự trừng phạt của luật pháp. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, sự tha thứ và hòa giải có thể quan trọng hơn hình phạt, đặc biệt là nếu người phạm tội đã tỏ ra hối hận thực sự và cam kết sửa chữa.

Một số người có thể nói “Không, khoan dung như vậy chỉ làm tan rã toàn bộ hệ thống xã hội mà thôi”.

Tuy nhiên, tôi cá rằng phản ứng của họ sẽ rất khác nếu họ là họ hàng gần (vd: cha mẹ, con cái) của kẻ phạm tội.

Vậy tại sao lại có sự khác biệt như vậy, nếu không phải vì tình yêu?

Như kinh sách ngày xưa đã gợi ý, mục đích của các khuôn khổ xã hội là giữ cho những người chưa được “khai sáng” trong tầm kiểm soát, qua đó duy trì sự hòa hợp xã hội. Thế nhưng, những ai đã đạt được trình độ hiểu biết tâm linh cao hơn thì hoàn toàn có khả năng vượt qua những hạn chế của quy chuẩn đạo đức thông thường.

Thật vậy, Lề Luật có đó, không phải cho người công chính, mà là cho hạng người sống ngoài lề luật và bất phục tùng.

1 Timothy 1:9

Tương tự, Đức Phật đã dạy rằng tuy các Pháp là hữu ích cho việc tu tập điều thiện, chúng không nên trở thành gánh nặng hay trở ngại cho sự giải thoát tâm linh. Tự do thực sự đến từ việc buông bỏ các chấp trước và kỳ vọng, bao gồm cả những chấp trước và kỳ vọng do các tiêu chuẩn xã hội và thậm chí cả các giáo lý tôn giáo áp đặt.

Khi bạn chuyển hướng sự tập trung từ cạnh tranh sang đóng góp, cuộc sống sẽ trở thành một buổi lễ kỷ niệm. Đừng bao giờ cố gắng đánh bại, chỉ cần giành được trái tim của mọi người.

Thích Ca

7. Nhận ra ranh giới rất mờ nhạt giữa lợi ích cá nhân và lợi ích tập thể

Chúng ta đều là con người, phải không? Mỗi mạng sống con người đều có giá trị như nhau và đáng được cứu.

J. K. Rowling

Tình yêu vô điều kiện bao hàm nhận thức sâu sắc về mối liên hệ giữa hạnh phúc cá nhân và tập thể. Khi yêu thương người khác cách vô tư, chúng ta không chỉ mang lại lợi ích cho họ mà còn đóng góp vào ích chung lớn hơn.

Đã có vô số câu chuyện thực tế trong suốt chiều dài lịch sử minh họa cho nguyên lý này. Những bà mẹ hiến tặng nội tạng để cứu con mình, những người lính hy sinh mạng sống vì đồng đội, và những nhà sư/linh mục/cư dân liều mình che chở cho người khác trong các thời điểm chiến tranh… đều là những tấm gương về việc thể hiện tình yêu thương vô bờ bến.

Tại sao họ lại hành động như vậy?

Tôi tin rằng việc làm của họ xuất phát từ lòng trắc ẩn sâu sắc, sự đồng cảm và mong muốn tạo ra tác động tích cực đến thế giới. Khi đặt nhu cầu của tha nhân lên trên nhu cầu của bản thân, họ đã đóng góp cho một xã hội hài hòa và công bằng hơn.

Thông qua hành động vị tha của mình, những con người xuất chúng này đã để lại di sản tác động đến đạo đức của các thế hệ tương lai.

Không có tình thương nào cao cả hơn tình thương của người đã hy sinh tính mạng vì bạn hữu của mình.

John 15:13

Tuy không nhất thiết phải thực hiện những hy sinh to lớn như vậy, nhưng chúng ta đều có thể thực hành tình yêu vô điều kiện trong cuộc sống hàng ngày – bằng cách thể hiện sự tử tế, trắc ẩn và hỗ trợ những người xung quanh.

Tuy có thể không mang lại hiệu ứng kỳ diệu như bùa hộ mệnh trong Harry Potter, mỗi hành động đơn giản mà ta thực hiện hàng ngày sẽ đều để lại một “dấu ấn”.

Khi từ bỏ bản thân vì lợi ích lớn hơn hoặc vì người thân yêu, bạn đang để lại một tấm gương truyền cảm hứng cho người khác noi theo, góp phần duy trì đạo đức của xã hội.

Trên hết mọi đức tính, anh em phải có lòng bác ái: đó là mối dây liên kết tuyệt hảo.

Colossians 3:14

Những câu chuyện thực tế về tình yêu vô điều kiện

Ghét ghen sinh cãi vã, tình yêu khỏa lấp mọi lỗi lầm.

Châm ngôn 10:12

Thế giới đã ghi nhận vô số tấm gương về những cá nhân đã cho thấy sức mạnh thực sự của tình yêu vô điều kiện. Từ những hành động hy sinh anh hùng đến những biểu hiện tử tế hàng ngày, tất cả đều đóng vai trò là nguồn cảm hứng cho mỗi người nuôi dưỡng lòng trắc ẩn và đồng cảm trong cuộc sống của chính mình.

• Albert Schweitzer: Nhà truyền giáo y khoa và triết gia, người đã thành lập bệnh viện ở Châu Phi để chăm sóc cho hàng ngàn bệnh nhân, dù họ có khả năng chi trả hay không.
• Nicholas Winton: Người đã liều mạng giải cứu hàng trăm trẻ em Do Thái khỏi Tiệp Khắc do Đức Quốc xã chiếm đóng trong Thế chiến II.
• Cha Maximilian Kolbe: Linh mục Công giáo Ba Lan, người đã tình nguyện thế chỗ cho một người bạn tù bị kết án phải chịu chết đói trong trại tập trung của Đức Quốc xã.
• Oskar Schindler: Doanh nhân người Đức đã cứu sống hơn 1.100 người Do Thái trong cuộc diệt chủng Holocaust, bằng cách tuyển dụng họ vào làm việc trong các nhà máy của mình.
• Mahatma Gandhi và Martin Luther King: Hai nhà lãnh đạo dân quyền chủ trương đấu tranh bất bạo động và tình yêu thương, qua đó đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy những thay đổi xã hội lâu dài.
• Mẹ Teresa: Nữ tu Công giáo, người đã cống hiến trọn đời để phục vụ người nghèo và những ai bị gạt qua bên lề xã hội.
• Những anh hùng thầm lặng trong nạn diệt chủng Rwanda: Họ đã liều mạng sống của mình để bảo vệ người khác trong một thời kỳ đẫm máu và đầy bạo lực.
• v.v…

Ngoài những nhân vật lịch sử trên đây, chẳng phải ai cũng từng chứng kiến ​​vô số hành động yêu thương vô điều kiện mỗi ngày hay sao?

Một người lạ giúp đỡ một đứa trẻ lạc đường, một người hàng xóm mang thức ăn đến cho người bạn bị ốm, một giáo viên làm việc thêm giờ để truyền cảm hứng cho học sinh, hoặc một phụ huynh hỗ trợ một đứa trẻ đang gặp khó khăn – tất cả đều là những ví dụ về tình yêu thương có thể tìm thấy trong những cử chỉ tưởng như đơn giản nhất.

Hãy dịu dàng với người trẻ, từ bi với người già, cảm thông với người gặp khó khăn và khoan dung với người mắc lỗi hay yếu đuối. Bởi lẽ trong đời, bạn sẽ ở trong hoàn cảnh của tất cả những người ấy.

Thích Ca

Có nên yêu thương vô điều kiện hay không?

Câu trả lời của tôi rất đơn giản: Tùy.

Tùy thuộc vào hoàn cảnh cụ thể, tình yêu mà bạn chia sẻ với người khác có thể là lành mạnh hoặc không.

Có một số yêu cầu nhất định, nhưng tôi sẽ nói về chúng sau. Trước nhất, tôi muốn chia sẻ với bạn những bằng chứng cho thấy lợi ích của việc thực hành tình yêu vô điều kiện. Sau khi hoàn toàn hiểu được sự cần thiết của nó, ta sẽ thảo luận về những tiêu chí cần thiết để duy trì tình yêu này.

1. Cải thiện sức khỏe

Sự bình an đến khi bạn từ bỏ kỳ vọng để học cách chấp nhận.

Thích Ca

Nghiên cứu đã chỉ ra loại tình yêu này có tác dụng kích hoạt các vùng não liên quan đến phần thưởng và niềm vui, tạo ra cảm giác viên mãn ngay cả khi không được đáp lại.

Một nghiên cứu được tiến hành tại Đại học Montreal cho thấy, tình yêu vô điều kiện có mối quan hệ với các hoạt động tương tác phức tạp của các vùng não, khác với tình yêu lãng mạn và tình mẫu tử. Theo đó, hành động trao tặng tình yêu mà không mong đợi bất cứ điều gì đáp lại vốn dĩ đã là phần thưởng. Những người tham gia chăm sóc những cá nhân gặp khó khăn trong học tập đã biểu hiện hoạt động não bộ gia tăng ở các vùng liên quan đến hệ thống khen thưởng khi xem ảnh của những người thân yêu của họ.

Nhiều nghiên cứu khác đã chỉ ra rằng, những người trải nghiệm tình yêu vô điều kiện nhìn chung hạnh phúc, tự tin và có khả năng phục hồi cao hơn. Việc biết rằng bản thân được yêu thương, bất kể khuyết điểm hay hành động của mình, sẽ góp phần nuôi dưỡng hình ảnh bản thân tích cực và cảm giác thân thuộc.

Một nghiên cứu khác từ UCLA chứng minh những tác động lâu dài của tình yêu vô điều kiện, đặc biệt là ở trẻ em. Trẻ em nhận được mức độ tình cảm cao hơn từ cha mẹ có nhiều khả năng phát triển sức khỏe cảm xúc, ít lo lắng và khả năng phục hồi tốt hơn khi trưởng thành . Ngoài ra, chúng cũng gặp ít triệu chứng sức khỏe tâm thần và có sức khỏe tổng thể tốt hơn.

Không chỉ ở thời thơ ấu, những lợi ích này còn kéo dài đến tuổi trưởng thành – bao gồm giảm đáng kể tình trạng trầm cảm và những tác động tiêu cực do căng thẳng gây ra.

Tóm lại, dựa trên những phát hiện trên, chúng ta có thể kết luận rằng tình yêu, đặc biệt là tình yêu vô điều kiện, mang đến một phương thức để cá nhân tìm thấy sự bình yên trong thế giới hỗn loạn ngày nay. Nó mang đến điểm tựa vững chắc khi mọi thứ không diễn ra như kế hoạch – khi người khác đối xử với bạn/bạn đối xử với họ theo những cách không giống với mong đợi.

Đọc thêm: Gaman (Ngã mạn/ 我慢) – Triết lý đằng sau năng lực bền bỉ của người Nhật

2. Xây dựng cộng đồng

Nếu anh em yêu thương kẻ yêu thương mình, thì có gì là ân với nghĩa? Và nếu anh em làm ơn cho kẻ làm ơn cho mình, thì còn gì là ân với nghĩa? Nếu anh em cho vay mà hy vọng đòi lại được, thì còn gì là ân với nghĩa?

Luke 6:32-34

Câu trích dẫn trên đây, tuy là trích từ kinh sách tôn giáo, có thể được phân tích và ứng dụng bởi cả những ai không theo tín ngưỡng. Thật vậy, tư cách đạo đức thực sự không được thể hiện ở cách ta đối xử với những ai tử tế với mình – mà là ở cách ta dành tình yêu thương và lòng tốt cho những người khó tính hoặc thậm chí thù địch.

Bằng cách mở rộng tình yêu thương với tất cả mọi người, bất kể hoàn cảnh của họ ra sao, chúng ta nuôi dưỡng nhận thức về sự đồng cảm, lòng trắc ẩn và thấu hiểu. Sự phát triển đạo đức này không chỉ làm phong phú thêm cuộc sống cá nhân, mà còn góp phần tạo nên một xã hội hài hòa và công bằng hơn.

Khi chúng ta yêu thương và hỗ trợ người khác mà không mong đợi được đáp lại, chúng ta sẽ xây dựng được lòng tin và tạo nền tảng cho những mối quan hệ lâu dài.

Bằng cách mở rộng tình yêu thương với mọi người, chúng ta góp phần phá vỡ các rào cản và kiến tạo một xã hội nhân ái hơn. Điều này đặc biệt quan trọng trong thế giới ngày nay, nơi mà sự chia rẽ và xung đột đang trở nên vấn nạn toàn cầu.

Tình yêu là sức mạnh duy nhất có khả năng biến kẻ thù thành bằng hữu.

Martin Luther King

Và nếu bạn có một sự tin tưởng nhất định vào sức mạnh của ý thức đến thực tế (giống như Masaru Emoto đã kết luận từ thí nghiệm tinh thể nước của ông), thì bạn có thể chắc chắn rằng, thực hành tình yêu vô điều kiện là một trong những phương pháp hữu hiệu nhất để cứu lấy thế giới này khỏi ngày tận thế sắp xảy ra.

Tình yêu và lòng biết ơn có cùng một rung động dù với ngôn ngữ nào. Đây là những từ mà mọi người trên thế giới đều có thể hiểu được.

Masaru Emoto – “Bí mật của nước”

3. Trở về với bản thể của nhân loại

Dù tâm hồn chúng ta được tạo nên từ thứ gì, thì tâm hồn của anh và tôi đều giống nhau.

Emily Brontë

Đây là một lợi ích mà tôi thấy khá khó giải thích – một phần vì tính trừu tượng của nó, và một phần vì nó liên quan đến việc ủng hộ tôn giáo.

Như bạn đã biết, tình yêu vô điều kiện là thứ chủ yếu được tìm thấy trong các giáo lý tôn giáo và tâm linh. Nếu bạn đang tìm kiếm lời khuyên từ một chuyên gia hẹn hò hoặc các tài liệu thế tục tương tự, tôi cho rằng lời giải thích bạn tìm thấy sẽ hoàn toàn khác.

Tại sao lại như vậy?

Về phần mình, tôi cho rằng đó là do cách nhìn nhận của khoa học truyền thống và tâm lý học cổ điển về con người – những thực thể riêng biệt, độc lập với nhau.

Tôn giáo thì hoàn toàn khác. Phần lớn tín ngưỡng trên thế giới đều tuyên bố rằng, loài người có chung một nguồn gốc, và do đó gắn bó và phụ thuộc lẫn nhau.

Suy cho cùng, thuật ngữ tiếng Anh “religion” vốn phát sinh từ từ tiếng Latinh “religio,” và “religio” được cho là bắt nguồn từ động từ “religare,” có nghĩa là “kết nối”. Nói cách khác, ý niệm ban đầu của tôn giáo là kết nối con người lại với một thứ mà chúng ta từng là. Một sự kết nối lại với một tổng thể lớn hơn, cũng như với nhau.

Tuy có những khác biệt, cũng như hạn chế và tha hóa xảy ra theo thời gian, mọi tôn giáo đều có mục đích chung: đóng vai trò là cầu nối giúp nhân loại trở về với bản thể nguyên sơ của mình.

Và tình yêu vô điều kiện là thứ có thể đưa chúng ta từ “đây” đến “đó”. Quay trở lại bản chất siêu việt nguyên thủy.

Bạn đã bao giờ cảm thấy điều đó chưa? Một cảm giác bình yên và gắn bó sâu sắc – sau khi giúp đỡ ai đó, tha thứ cho lỗi lầm trong quá khứ, hoặc đơn giản là buông bỏ những cảm xúc tiêu cực.

Tất cả những trải nghiệm trên đều mang lại một cái nhìn thoáng qua về bản chất thực sự của chúng ta, không bị ràng buộc bởi những hạn chế do bản ngã và kỳ vọng của xã hội áp đặt.

Giáo huấn của tự nhiên đủ để chứng minh rằng, con người được tạo ra vì lợi ích của nhau. Do đó, có thể suy ra rằng tất cả chúng ta đều có nghĩa vụ với nhau.

John Calvin

Một tình yêu dựa trên sự đồng cảm, lòng trắc ẩn và cảm giác kết nối sẽ giúp ta thoát khỏi mọi ràng buộc. Nó mời gọi ta chấp nhận bản chất nhân tính chung của loài người, và nhận ra rằng hạnh phúc của bản thân luôn gắn liền chặt chẽ với hạnh phúc của tha nhân.

Thông qua thực hành tình yêu vô điều kiện, chúng ta có thể dần dần phá bỏ những rào cản ngăn cách con người, để hòa mình vào tổng thể chung. Đây chính là bản chất của việc trở về với bản thể của nhân loại (kết nối lại với tiềm năng về tình yêu, lòng trắc ẩn và trí tuệ), một hành trình sẽ đưa bạn đến sự bình yên, niềm vui và sự viên mãn lớn hơn trong cuộc sống.

Chính khoảnh khắc bạn có được trong tim thứ phi thường mang tên tình yêu – cũng như cảm nhận được chiều sâu, sự thích thú, sự ngây ngất của nó, bạn sẽ khám phá ra rằng với bạn, thế giới đã biến đổi hoàn toàn.

Jiddu Krishnamurti

Điều gì cấu thành nên tình yêu vô điều kiện?

1. Lòng trắc ẩn

Tình yêu đích thực nảy sinh từ sự thấu hiểu.

Thích Ca

Lòng trắc ẩn và sự đồng cảm là nền tảng của tình yêu vô điều kiện. Nó cho phép ta kết nối sâu sắc với tha nhân, thấu hiểu trải nghiệm và cảm xúc của họ mà không phán xét.

Tâm từ bi khiến ta quan tâm đến hạnh phúc của những người xung quanh, với ý thức rằng những người thân yêu của mình là con người đang trải qua đau khổ và thử thách; do đó, ta thực sự mong muốn làm dịu nỗi đau của họ.

Trong khi đó, đồng cảm là khi bạn đặt mình vào vị trí của đối phương để hình dung quan điểm và cảm xúc của họ. Qua đó, ta có thể nhìn xuyên thấu được những chiều kích đằng sau hành động và phản ứng của người khác, ngay cả khi không đồng ý với họ. Chính cái nhìn này sẽ cho phép ta thu hẹp khoảng cách với người khác và hỗ trợ họ vượt qua những thời điểm khó khăn.

Ví dụ, khi nhận thấy một người bạn thân có vẻ xa lánh xã hội sau cái chết của người mẹ, bạn có thể hiểu rằng xu hướng hành vi của cô ấy là bình thường, và bản thân (với tư cách là bạn bè) nên sẵn sàng động viên cách nhẹ nhàng.

Tốt hơn ngàn lời nói suông là một lời mang lại sự bình an.

Thích Ca

2. Không dính mắc

Tình yêu không biết đến sợ hãi; trái lại, tình yêu hoàn hảo loại trừ sợ hãi, vì sợ hãi gắn liền với hình phạt, và ai sợ hãi thì không đạt tới tình yêu hoàn hảo.

1 John 4:18

Không dính mắc là khi bạn tách biệt khỏi ảnh hưởng của vật chất, thành công và kỳ vọng – trong khi vẫn duy trì mối liên hệ sâu sắc với cuộc sống và tha nhân. Nó bắt đầu từ việc tìm thấy niềm vui và cảm giác mãn nguyện ngay trong khoảnh khắc hiện tại, mà không quá phụ thuộc vào hoàn cảnh bên ngoài. Chính khi chấp nhận cuộc sống như nó vốn có (cả khía cạnh tích cực lẫn tiêu cực), chúng ta trở nên ít bám víu vào của cải/ con người vì sợ hãi hoặc tham muốn (vốn là rào cản đối với tình yêu vô điều kiện).

Điều đó có nghĩa là gì?

Nghĩa là cứ để mọi thứ tự nhiên, không ép buộc ai hay điều gì phải theo ý mình. Giống như đã đề cập trong khái niệm Vô vi (無為) của Đạo giáo, con người không nên vội vã tìm cách phá vỡ trật tự của vũ trụ.

Cuộc sống luôn có cách của nó. Chúng ta không nên ép buộc người khác thay đổi hoặc tuân thủ bất kỳ tiêu chuẩn nào của mình, nếu chúng ta thực sự quan tâm đến họ.

Mặc dù ta chắc chắn nên đặt ra ranh giới trong một số trường hợp nhất định (tôi sẽ nói về điều này sau), nhưng việc lựa chọn thực hiện hay không là tùy thuộc vào từng cá nhân. Và mọi người sẽ gặt hái quả tương ứng từ những gì họ đã gieo.

Thiên nhiên không vội vã, nhưng mọi việc đều được hoàn thành.

Lão Tử

Đối với những ai muốn đi theo con đường này, tôi khuyên bạn nên áp dụng lối sống tối giản – tập trung vào những điều thiết yếu và từ bỏ những thứ sở hữu dư thừa. Sống đơn giản hóa là cách chắc chắn để giải thoát bản thân khỏi gánh nặng của của cải vật chất và vun đắp cảm giác bình yên nội tâm.

Nếu bạn thực sự yêu quý điều gì, hãy buông bỏ nó. Nếu nó quay lại, thì nó đã được định sẵn cho bạn; nếu không thì nó chưa bao giờ là của bạn.

Albert Schweitzer

3. Kiên nhẫn & tự điều tiết

Kiên nhẫn là lời cầu nguyện tuyệt diệu nhất.

Thích Ca

Hai phẩm chất này luôn song hành với tình yêu vô điều kiện. Kiên nhẫn là khả năng chịu đựng khó khăn, trì hoãn hoặc thất vọng mà không tức giận hoặc khó chịu. Nó đòi hỏi ta phải luôn giữ thái độ bình tĩnh và điềm đạm, ngay cả khi đối mặt với nghịch cảnh. Qua đó, chúng ta được trang bị tốt hơn để ứng phó với những thách thức bằng sự bình tĩnh và thấu hiểu, thay vì tức giận hay thất vọng.

Tương tự, khả năng tự điều tiết giảm bớt động cơ hành động vì sự ích kỷ hoặc lòng tham. Thay vì áp đặt kỳ vọng không thực tế lên bản thân hoặc người khác, vốn sẽ chỉ dẫn đến thất vọng và oán giận, chúng ta sẽ hiểu được tầm quan trọng của một cách tiếp cận toàn diện và nhân hậu hơn trong các mối quan hệ.

4. Lòng biết ơn

Chúng ta có thể để hoàn cảnh sống làm mình chai sạn đến mức ngày càng oán giận và sợ hãi, hoặc chúng ta có thể để chúng khiến bản thân mềm lòng, tử tế và cởi mở hơn với những điều khiến ta sợ hãi.

Pema Chodron

Là thành tố không thể thiếu của tình yêu vô điều kiện, lòng biết ơn mang trong nó một sức mạnh to lớn, có khả năng biến đổi hoàn toàn các mối quan hệ và cuộc sống. Chính khi trân trọng những khía cạnh tích cực của trải nghiệm sống, dù lớn hay nhỏ, chúng ta chuyển hướng tập trung từ những gì mình thiếu sang những gì mình có – qua đó nuôi dưỡng cảm giác hài lòng, viên mãn và kết nối sâu sắc hơn với người khác.

Lòng biết ơn khiến ta học được cách quý trọng những điểm mạnh của người thân yêu, thay vì quá bận tâm với thiếu sót của họ. Nó thôi thúc ta thể hiện tình yêu thương của mình dành cho tha nhân mà không đòi hỏi bất kỳ ràng buộc nào.

Nuôi dưỡng lòng biết ơn bắt đầu từ những việc rất đơn giản, như dành vài phút mỗi ngày để suy ngẫm về những điều bản thân trân quý – sức khỏe, những người thân yêu, trải nghiệm sống, hoặc thậm chí là vẻ đẹp của thế giới tự nhiên.

Đọc thêm: 200 câu hỏi về bản thân theo chủ đề – Hành trang tự vấn mỗi ngày

5. Tinh thần trách nhiệm

Khi bạn đang yêu, mỗi ngày đều tràn ngập những dự tính và niềm vui, nhưng việc đón nhận một người khác vào cuộc sống của mình đòi hỏi bạn phải hy sinh thời gian rảnh rỗi, tiền bạc và không gian của mình.

Masaru Emoto

Ngày nay, nhiều bạn trẻ bước vào các mối quan hệ lãng mạn (và nhiều mối quan hệ khác nữa) mà thậm chí không nghĩ đến những cam kết sẽ phát sinh sau đó (ví dụ, họ không còn có thể thoải mái đến quán cà phê vào cuối tuần; họ phải dành nhiều thời gian hơn cho các hoạt động gia đình thay vì theo đuổi sở thích cá nhân, v.v…). Đối với tôi, đó là một sai lầm nghiêm trọng.

Trách nhiệm là một phần của tình yêu. Khi yêu thương, chúng ta phải nhận ra nghĩa vụ của mình đối với đối phương và cố gắng hoàn thành chúng trong toàn bộ khả năng của mình.

Khi cảm thấy có trách nhiệm với người thân yêu, chúng ta không thể không nỗ lực hết sức để ưu tiên nhu cầu và hạnh phúc của họ, ngay cả khi mọi thứ trở nên khó khăn hoặc phải trả giá bằng chính lợi ích của bản thân.

Khi phát sinh vấn đề, thay vì trốn trách hoặc đổ lỗi cho hoàn cảnh, chúng ta cần thừa nhận lỗi lầm của mình và sửa chữa – để có thể xây dựng lòng tin và củng cố mối quan hệ.

Nếu bạn yêu ai đó nhưng hiếm khi dành thời gian cho đối phương, thì đó không phải là tình yêu đích thực.

Thích Nhất Hạnh

6. Tỉnh thức

Rất nhiều lần trong cuộc sống, chúng ta bị phân tâm bởi những suy nghĩ hoặc lo lắng của riêng mình và không thể kết nối sâu sắc với tha nhân. Tình yêu vô điều kiện đòi hỏi ta phải tập trung trải nghiệm từng khoảnh khắc khi ở bên cạnh những người thân yêu, và tỉnh thức đóng vai trò rất quan trọng trong quá trình này. Không chỉ cải thiện chất lượng tương tác hàng ngày, thực hành tỉnh thức là cơ sở để ta thành thạo hơn trong việc kiểm soát cơn giận và suy ngẫm về suy nghĩ/ cảm xúc của mình trước khi phản ứng (nhờ đó giao tiếp hiệu quả và giải quyết xung đột một cách ôn hòa hơn).

7. Khiêm nhường

Những người biết cách suy nghĩ thì không cần được chỉ dạy nữa.

Mahatma Gandhi

Tư duy kiêu ngạo và phán xét là thứ ngăn cản nhiều người mở rộng tình yêu của mình. Tuy nhiên, sự thật là không ai hoàn hảo cả. Tất cả đều có lỗi lầm của mình; việc ám ảnh với những hạn chế của người khác không chỉ là thiếu tinh thần xây dựng – nó là một biểu hiện của thói “giả hình”.

Khiêm tốn là khi ta thừa nhận những thiếu sót của bản thân và tiếp cận đối phương với thái độ tôn trọng và cởi mở. Đó là khi ta nhận ra giá trị của người khác và những đóng góp của họ, ngay cả khi không giống với những gì mình mong đợi. Chính thái độ này sẽ cho ta động lực để thể hiện lòng trắc ẩn trong mọi hoàn cảnh.

Mọi dòng suối đều chảy ra biển vì biển thấp hơn chúng. Sự khiêm nhường mang lại sức mạnh cho biển.

Lão Tử

8. Niềm tin

Có một sức mạnh trong vũ trụ mà, nếu chúng ta cho phép, nó sẽ chảy xuyên qua ta và mang đến những điều kỳ diệu.

Mahatma Gandhi

Niềm tin, một yếu tố thường bị bỏ qua trong các cuộc thảo luận về tình yêu vô điều kiện, thực tế góp phần không nhỏ vào việc củng cố các mối quan hệ xã hội. Nó mang lại nền tảng cho sự tín nhiệm và hy vọng để duy trì các mối quan hệ trong thời điểm khó khăn.

Khi tin tưởng những người thân yêu, chúng ta tin vào lòng tốt và tiềm năng nội tại của họ, với ý thức rằng họ sẽ làm tốt nhất có thể, dù vẫn có thể mắc lỗi. Trong trường hợp họ vấp ngã, ta tâm niệm rằng họ có thể đang trải qua những thách thức nào đó mà mình không nắm rõ, và do đó sẵn sàng hỗ trợ và động viên.

Đức tin cũng bao gồm trong đó sự tín thác vào sức mạnh của chính tình yêu. Đó là niềm xác tín rằng ngay cả khi hoàn cảnh có vẻ ảm đạm, mọi chuyện rồi sẽ trở nên tốt đẹp hơn. Rằng có một mục đích cao cả hơn đằng sau những gian truân hiện tại, và rằng tình yêu cuối cùng sẽ chiến thắng.

Khi bạn bắt đầu chạm vào trái tim mình hoặc để trái tim mình được chạm vào, bạn sẽ khám phá ra rằng nó không có giới hạn, rằng trái tim này là mênh mông, bao la và vô hạn. Bạn sẽ nhận ra ở đó thật ấm áp, dịu dàng và rộng lớn biết bao.

Pema Chodron

Bí quyết yêu thương vô điều kiện

1. Thực hành chánh niệm

Khía cạnh quan trọng nhất của tình yêu không phải là cho đi hay nhận lại: mà là cảm nghiệm. Khi tôi cần tình yêu từ người khác, hoặc cần trao tình yêu cho người khác, tôi bị mắc kẹt trong một vòng xoáy bất ổn. Cảm nghiệm, thay vì trao đi hay nhận lại tình yêu, là điều duy nhất mang lại sự ổn định.

Ram Dass

Như đã đề cập, tình yêu vô điều kiện bắt nguồn từ tâm từ bi, một phẩm chất có thể nuôi dưỡng thông qua các hoạt động chánh niệm. Nghiên cứu tại Đại học James Cook đã chỉ ra rằng thiền, đặc biệt là thiền từ bi (LKM), giúp tăng cường các đường dẫn thần kinh có liên hệ với lòng trắc ẩn (cụ thể là những đường dẫn được tìm thấy ở điểm giao nhau giữa thùy đỉnh và thùy đảo).

Chánh niệm cũng đóng vai trò quan trọng trong việc dứt bỏ phiền não (kleshas), nguyên nhân làm lu mờ phán đoán và ngăn cản ta mở rộng tấm lòng. Khi bị cuốn vào những suy nghĩ và cảm xúc tiêu cực, sẽ rất khó để yêu thương vô điều kiện.

Ví dụ, khi đối mặt với quyết định nên quyên góp hay không, nỗi sợ bất ổn tài chính có thể ngăn cản ta cho đi cách vô tư. Sự do dự này xuất phát từ nỗi sợ rằng việc từ bỏ những gì đang có có thể khiến ta mất đi cơ hội cho một điều gì đó khác (ví dụ: thăng tiến trong sự nghiệp, giúp đỡ gia đình, v.v…). Chính cảm giác bất định về tương lai này sẽ khiến ta khó mở lòng đối với người khác.

Thông qua các bài tập chánh niệm, mỗi người có thể học cách buông bỏ những niềm tin hạn chế, nuôi dưỡng cảm giác bình yên và mãn nguyện bên trong. Khi ảnh hưởng của phiền não suy giảm, nó sẽ tạo ra không gian cần thiết cho sự nảy nở của tình yêu không giới hạn.

Suy nghĩ ngăn cản ta chạm đến các chiều kích sâu sắc của cuộc sống. Tôi suy nghĩ, do đó tôi không thực sự hiện diện.

Thích Nhất Hạnh

Không dễ để làm được như vậy. Thành thật mà nói, ngay chính tôi vẫn đang bị mắc kẹt trong chu kỳ cảm xúc phiền não của riêng mình. Tuy vẫn còn đó những thời khắc khó khăn, tôi tin tưởng mạnh mẽ rằng trải nghiệm của tôi sẽ trở thành nguồn suy ngẫm và khích lệ cho mọi người.

2. Tham gia các hoạt động tâm linh

Các hoạt động tâm linh như cầu nguyện, tụng kinh, nghi lễ, v.v… mang đến một khuôn khổ để kết nối sâu sắc với điều gì đó lớn lao hơn bản thân, nuôi dưỡng cảm giác bình yên, biết ơn và yêu thương – nền tảng cần thiết cho tình yêu vô điều kiện.

Trong phần lớn trường hợp, chúng ta biết rõ mình nên làm gì; tất cả những gì ta cần là một lời nhắc nhở. Và đó là lúc châm ngôn (mantra) phát huy vai trò – những từ/cụm từ thiêng liêng được lặp lại trong đầu hoặc bằng lời nói để nhắc nhớ về ý định, giá trị và niềm tin cá nhân. Việc lặp lại thường xuyên một câu châm ngôn sẽ để lại “dấu ấn” trong tiềm thức, hướng dẫn các quyết định và nuôi dưỡng những phẩm chất tích cực như tình yêu, lòng trắc ẩn và sự bình yên.

Châm ngôn, những từ ngữ được lặp đi lặp lại, có sức mạnh thực sự.

Swami Vivekananda

Cầu nguyện là một công cụ tuyệt vời khác để nuôi dưỡng tình yêu. Cho dù bạn cầu nguyện với một sức mạnh cao hơn, một người thân yêu, hay chỉ đơn giản là với một loại trí tuệ bên trong nào đó, hành động cầu nguyện thực sự là một trải nghiệm biến đổi – ở chỗ nó cho phép bạn kết nối với một ý nghĩa và mục đích sâu sắc hơn.

Là tín đồ Công giáo, một lời cầu nguyện tôi rất thích là bản Kinh Hòa bình. Những câu từ đơn giản nhưng đẹp đẽ, qua đó nhắc nhớ tôi về tầm quan trọng của việc vun đắp bình an, tình yêu và lòng tha thứ trong cuộc sống hằng ngày.

Còn bạn thì sao?

(Nhân tiện, tôi muốn lưu ý rằng mỗi người đều có thể tự nghĩ ra châm ngôn/ lời cầu nguyện phù hợp nhất với sở thích của mình – thay vì dựa vào các văn bản có sẵn. Cứ thoải mái sáng tạo bạn nhé!)

Thậm chí trong thời buổi khoa học thống trị như ngày nay, chúng ta vẫn cầu nguyện. Có trái tim nào lại không cầu khẩn khi một đứa trẻ ốm giành giật sự sống, hay khi một người thân yêu đang ở rất xa?

Masaru Emoto

3. Đầu tư vào giao tiếp xã hội

Để có thể trao tặng hạnh phúc và niềm vui, bạn phải thực hành nhìn sâu vào người bạn yêu thương. Bởi vì nếu bạn không hiểu họ, bạn sẽ không thể yêu đúng cách. Chúng ta phải làm gì để thấu hiểu người khác? Chúng ta phải có thời gian; chúng ta phải thực hành nhìn sâu vào họ. Chúng ta phải hiện diện, chú ý; chúng ta phải quan sát, chúng ta phải nhìn sâu. Và kết quả của việc nhìn sâu này là sự thấu hiểu.

Thích Nhất Hạnh

Giao tiếp hiệu quả là nền tảng của bất kỳ mối quan hệ lành mạnh nào – đặc biệt trong tình yêu. Các yếu tố chính của quá trình này có thể kể đến như:

• Cởi mở và trung thực: Chia sẻ suy nghĩ, cảm xúc và nhu cầu cá nhân một cách chân thành là yêu cầu cần thiết để xây dựng lòng tin và tình thân.
• Không phòng thủ: Giao tiếp sẽ triển nở khi ta luôn tìm cách tránh những hành động như đổ lỗi và chỉ trích.
• Quyền lực được chia sẻ: Cả hai bên đều có tiếng nói và đóng góp như nhau vào việc ra quyết định.
• Sự tò mò: Ngay cả trong các mối quan hệ lâu dài, điều quan trọng là hãy luôn duy trì sự tò mò. Đặt câu hỏi, lắng nghe chăm chú và cùng nhau khám phá những trải nghiệm mới là rất cần thiết để thấu hiểu người khác và giữ cho mối quan hệ luôn mới mẻ và thú vị.
• Nhờ giúp đỡ: Khi gặp khó khăn, đừng ngại tìm đến sự hỗ trợ của người khác – dù là nói chuyện với một người bạn thân, thành viên gia đình, coach hoặc nhà trị liệu. Hãy nhớ rằng, tìm kiếm sự giúp đỡ là điều bình thường và không có nghĩa là bạn yếu đuối hay bất tài.

Hãy luôn tìm đến đối phương và nhờ họ giúp đỡ: “Người thân yêu ơi, tôi đang đau khổ quá, hãy giúp tôi nhé.”

Thích Nhất Hạnh

4. Khoan dung

Tha thứ là khi ta lựa chọn yêu thương. Đó là kỹ năng đầu tiên của tình yêu tự hiến.

Mahatma Gandhi

Bạn đã bao giờ cảm thấy điều đó chưa? Khi không thể tha thứ cho ai về điều gì đó, bạn cảm thấy như có thứ gì nặng nề trong lồng ngực – một thứ bạn căm ghét, nhưng không thể buông bỏ.

Giống như thể có một loại chất độc đang tích tụ trong tim bạn. Bạn biết nó có hại, nhưng lại muốn lưu giữ thay vì để nó tan biến.

Thật khó hiểu khi chúng ta thường thích uống thuốc độc hơn là thuốc giải.

Khi ôm giữ mối hận thù và các cảm xúc tiêu cực, về cơ bản chúng ta đang “tự sát” từ bên trong. Ngược lại, tha thứ cho phép ta giải phóng những chất độc này và mở lòng mình để thấu hiểu. Nó cất khỏi vai ta gánh nặng của oán thù và cay đắng, mở ra “cánh cổng” để mỗi người vượt qua chính mình và trải nghiệm cảm giác bình yên vô song.

Tôi phải thừa nhận rằng đó không phải là điều dễ làm. Rất nhiều lần, tôi thấy bản thân bị xúc phạm sâu sắc bởi việc làm của người khác và không muốn quên nó đi.

Vấn đề là, cảm xúc là một phần tự nhiên của con người. Chúng ta không thể kìm nén chúng; chúng ta chỉ có thể giữ chúng ở một khoảng cách nhất định và quan sát chúng (điều này có thể đạt được thông qua các hoạt động tâm linh như thiền định và cầu nguyện).

Khoand ung không có nghĩa là giả vờ rằng hành động đó không hề tồn tại; đúng hơn, bạn ý thức được có những lý do đằng sau việc đó, và sẵn sàng buông bỏ những tiêu cực đi kèm với nó.

Nếu chúng ta tỉnh thức, nếu chúng ta yêu thương, chúng ta cũng là vô minh, chúng ta cũng là đau khổ, và không có lý do để kìm nén bất cứ điều gì cả.

Thích Nhất Hạnh

Hành trình tha thứ bắt đầu bằng việc tập trung vào những phẩm chất tốt đẹp của con người – “Phật tính”/ “Thần tính” của họ. Tuy thoạt đầu có thể khó khăn hoặc ngượng ngùng, song việc tái định hình suy nghĩ cá nhân đã được nhiều nghiên cứu tâm lý chứng minh về tính hiệu quả của nó.

Khi chúng ta cố gắng hết sức để áp dụng một hành vi hoặc suy nghĩ cụ thể, theo thời gian, nó sẽ dẫn đến sự thay đổi đáng kể về trạng thái bên trong.

Khi hành động như thể bạn yêu thương người anh em của mình (cho dù thực tế bạn không cảm thấy như vậy), bạn sẽ dần dần phát triển lòng yêu thương và tình cảm chân thành dành cho họ.

Thật vi diệu phải không bạn? Việc con người có thể tác động đến suy nghĩ và niềm tin thông qua từng hành động nhỏ tích lũy theo thời gian. Tuy ban đầu có vẻ khó chịu, nhưng nếu vượt qua được, thì chẳng mấy chốc “cá chép sẽ hóa thành rồng”.

Đừng lãng phí thời gian bận tâm xem bạn có “yêu” người anh em của mình hay không; hãy hành động như thể bạn thực sự yêu họ. Ngay khi làm như vậy, bạn sẽ phát hiện ra một chân lý huyền diệu. Khi hành động như thể bạn yêu thương ai đó, bạn sẽ sớm yêu quý họ.

C. S. Lewis

Điều duy nhất quan trọng là: Chúng ta có sẵn sàng nhìn thấu sự khác biệt không? Chúng ta có sẵn sàng buông bỏ oán thù ngay từ đầu không?

Câu chuyện về Oskar Schindler là một minh chứng cho điểm trên đây. Tuy ban đầu là thành viên của Đảng Quốc xã, Schindler sau đó tận mắt chứng kiến ​​những hành động tàn bạo chống lại người Do Thái do những người trong đảng ông thực hiện. Được thúc đẩy bởi lòng nhân đạo, ông bắt đầu sử dụng ảnh hưởng của mình để bảo vệ các công nhân Do Thái – qua việc hối lộ các viên chức Quốc xã, làm giả tài liệu và thậm chí che chở người Do Thái trong các nhà máy của ông khỏi bị trục xuất đến các trại tập trung.

Dù cho khác biệt về mặt xã hội, tôn giáo hay chủng tộc, chúng ta luôn được kêu gọi yêu thương người lân cận vô điều kiện, không màng đến những định kiến ​​và phân biệt đối xử. Như John Calvin đã khẳng định:

Nhân loại vốn được gắn kết với nhau bằng một nút thắt thiêng liêng.

Tình yêu vô điều kiện luôn có thể đạt được, nếu ta nhận thức được chân lý giản đơn này và dám phá bỏ mọi rào cản mà bản thân hoặc người khác đã dựng lên để ngăn cản ta đến với tha nhân.

Đọc thêm: Review phim Silence (2016) – Suy ngẫm về đau khổ, nghi ngờ & cái giá của niềm tin

5. Yêu thương bản thân

Bạn không thể rót nước từ một chiếc cốc rỗng. Hãy tự chăm sóc bản thân trước.

Khuyết danh

Yêu quý bản thân là nền tảng của một cuộc sống viên mãn. Chính khi đó, chúng ta được trang bị tốt hơn để mở rộng tình yêu và lòng tốt với người khác.

Giống như việc rót đầy nước vào một cái cốc trước khi rót cho người khác. Nếu cốc của mình cạn, ta sẽ chẳng có gì để cho đi.

Tình yêu bản thân và tình yêu dành cho người khác không loại trừ lẫn nhau. Trên thực tế, chúng có mối liên hệ rất mật thiết.

Khi yêu bản thân, chúng ta sẽ có thể nhìn thấy giá trị vốn có nơi tha nhân.

Ngược lại, khi yêu thương người khác, chúng ta cũng đồng thời nuôi dưỡng lòng tự trọng với chính mình.

Lòng vị tha thực sự không bị thúc đẩy bởi cảm giác tội lỗi, xuất phát từ suy nghĩ “Tôi cần phải như thế này” hay “Tôi cần phải như thế kia”. Đúng hơn, đó là khi bạn nhận ra sự kết nối của tất cả chúng sinh và hành động với tâm từ bi.

Khi tự chăm sóc bản thân, chúng ta sẽ có thể trao đi tình yêu thương mà không mong đợi được đáp lại.

Nuôi dưỡng tình yêu với bản thân tuy có thể tốn nhiều thời gian, nhưng đó là một hành trình đáng giá. Sau đây là một số phương pháp thực hành hữu ích:

• Thực hành tự tha thứ: Hãy tử tế và thấu hiểu với chính mình, đặc biệt là khi bạn mắc lỗi hoặc đối mặt với thử thách.
• Đặt ra ranh giới lành mạnh: Học cách nói “không” khi cần thiết và ưu tiên nhu cầu của bản thân.
• Tham gia các hoạt động tự chăm sóc: Dành thời gian cho các hoạt động nuôi dưỡng cơ thể, trí óc và tinh thần.
• Khẳng định giá trị cá nhân: Nhắc nhở bản thân về điểm mạnh, thành tích và phẩm chất tích cực của bạn.
• Ở bên những người tích cực: Dành thời gian cho những ai luôn nâng đỡ và ủng hộ bạn.

Tình yêu của bạn dành cho người khác phụ thuộc rất nhiều vào khả năng yêu thương chính mình.

Thích Ca

6. Thay đổi môi trường

Một số người từng bình luận (bản thân tôi thấy rất đúng) rằng việc thực hành lòng yêu thương và từ bi trong phạm vi một tu viện nhìn chung dễ dàng hơn nhiều so với thế giới hỗn loạn bên ngoài.

Quả thực, trong một môi trường yên tĩnh và thanh bình như tu viện, thật dễ để thực hành các giáo huấn tâm linh. Tuy nhiên, thực tế là tình yêu vô điều kiện vẫn có thể được vun đắp dù ở bất cứ đâu. Mấu chốt ở đây là thiết lập một môi trường hỗ trợ sự phát triển tâm linh và hạnh phúc của bạn bằng cách:

• Giảm thiểu sự xao nhãng: Giảm bớt tiếng ồn, sự lộn xộn và những yếu tố khác làm ảnh hưởng đến bình an trong tâm hồn.
• Kết nối với người đồng chí hướng: Dành thời gian cùng những ai nâng đỡ và ủng hộ bạn.
• Tham gia các hoạt động thư giãn: Thực hành chánh niệm, thiền, yoga hoặc các hoạt động khác để thư giãn và kiểm soát căng thẳng tốt hơn.
• Hạn chế những điều tiêu cực: Giảm thiểu tiếp xúc với những tin tức tiêu cực, mạng xã hội cùng các mối quan hệ độc hại.

Đôi khi, hãy cân nhắc tạm thời rút lui khỏi thế giới bên ngoài để nạp lại năng lượng và tái kết nối với bản thể bên trong. Bạn có thể đi nghỉ, dành thời gian cho thiên nhiên, hoặc đơn giản là dành thời gian trong thinh lặng và suy ngẫm.

Suy cho cùng, chúng ta là những sinh vật không hoàn hảo với đầy khiếm khuyết. Với việc thế giới ngày nay luôn đầy rẫy hỗn loạn và thách thức, việc lùi lại và thực hiện thay đổi khi cần thiết là điều hết sức bình thường. Đó là một phần tự nhiên của cuộc sống.

Bạn có bao giờ tự hỏi tại sao khi một người sắp chết, người nhà thường hay mời sư thầy/ linh mục đến nhà để cầu nguyện và thực hiện nghi lễ cho họ không? Vì sao gia đình lại cho bật nhạc thiền/thánh ca, cũng như đọc các câu châm ngôn/ bài kinh cho người sắp chết nghe?

Đó là bởi vì người nhà đang cố gắng tạo ra môi trường cần thiết để người hấp hối có thể đón nhận đau khổ và đạt đến sự siêu việt.

Ngay cả những ai từng sống cuộc đời thánh thiện vẫn cần một người đáng tin cậy bên cạnh để hỗ trợ khi họ tiến gần hơn đến cửa Tử.

Vì vậy, đừng cảm thấy thất vọng nếu bạn thi thoảng cần thay đổi môi trường. Và khi nói về môi trường, tôi cũng muốn nói đến cả những người xung quanh bạn. Đừng bận tâm gắn bó với những ai tác động bất lợi đến sự phát triển của bạn. Thực tế, rời xa họ chính là một hành động của tình yêu thương.

Nếu bạn nghĩ hào quang tâm linh của mình đang không đủ mạnh, hãy rút lui và chờ đợi cho đến khi nó phục hồi. Khi bạn cảm thấy tự tin, hãy quay trở lại thế giới để giúp đỡ người khác thông qua các hoạt động như tình nguyện, coaching/ mentoring, hoặc đơn giản là lắng nghe chia sẻ của một người thân đang gặp khó khăn.

Bạn không cần phải từ bỏ hoàn toàn mọi thứ trong cuộc sống và trở thành một nhà sư/tu sĩ (tuy đúng là một số người thực sự phù hợp hơn với đời sống tu hành). Điều quan trọng nhất là “biết mình” và lựa chọn cuộc chiến cách khôn ngoan.

Và hãy nhớ rằng đôi khi, mọi người (vì một số lý do nhất định) cần một nơi trú ẩn riêng để suy ngẫm và tự chữa lành. Vì vậy, đừng cảm thấy khó chịu nếu sự giúp đỡ bạn dành cho ai đó không được đáp lại một cách tích cực.

Đọc thêm: 15 phương pháp chữa lành đứa trẻ bên trong bạn

7. Nuôi dưỡng mối liên kết

Khi yêu thương ai đó, bạn phải dành cho họ những gì tốt nhất mà bạn có. Điều tốt nhất mà chúng ta có thể dành cho người khác chính là sự hiện diện thực sự của bản thân.

Thích Nhất Hạnh

Tôi nhận thấy có một quan điểm phổ biến rằng, tình cảm giữa các thành viên trong gia đình là thứ duy nhất có thể có thể coi là thực sự vô điều kiện. Khi tôi suy ngẫm về quan niệm này, tôi không thể không tự hỏi: Tại sao lại như vậy?

Mặc dù có thể có tác động từ các yếu tố tâm sinh lý như gen di truyền, tôi tin rằng chính chất lượng của mối liên kết mới quyết định sức mạnh và sự bền bỉ của nó.

Chỉ chia sẻ quan hệ huyết thống thôi là chưa đủ, vì nó không đảm bảo tình yêu vô điều kiện. Đúng hơn, chất lượng của mối quan hệ mới là quan trọng nhất.

Khi vun đắp mối quan hệ bền chặt, hỗ trợ và nhân ái với những người thân yêu, chúng ta sẽ có thể thể hiện tình yêu thương ngay cả khi phải đối mặt với thử thách.

Khi gần gũi với ai đó về mặt tình cảm, chúng ta sẽ dễ dàng nhìn nhận họ về phương diện con người hiện tại (cũng như tiềm năng thay đổi trong tương lai), thay vì phán xét họ dựa trên sai lầm hoặc hành động trong quá khứ. Điều này sẽ cho ta nguồn động lực để thực hành lòng tha thứ và tâm từ bi, ngay cả khi họ có thể đã làm ta thất vọng.

Giống như người cha trong Dụ ngôn về đứa con hoang đàng, chúng ta sẽ có xu hướng thể hiện lòng thương xót và mời người khác vào trong thế giới của mình – khi họ tìm đến trong tình trạng tuyệt vọng, thay vì ám ảnh về những việc làm sai trái trước đây của họ và la hét vào mặt họ.

Vậy thì, điều đó có nghĩa là gì?

Rất đơn giản. Bạn nên cố gắng dành nhiều THỜI GIAN CHẤT LƯỢNG hơn cho những người thân yêu của mình hơn. Chỉ vậy thôi.

Tình yêu không phải là cho đi hay nhận lại – mà là tham gia.

Paulo Coelho

8. Suy ngẫm về tấm gương của các vĩ nhân

Như tôi đã đề cập phía trên, có vô số câu chuyện thực tế về những người đã hy sinh thân mình vì người khác, qua đó thể hiện tình yêu ở hình thức cao cả nhất (vd: Schindler, Mẹ Teresa, Cha Kolbe, v.v…).

Tôi không có ý khuyến khích bạn thực hiện những hành động quả cảm giống như họ. Tuy nhiên, hãy nghĩ về điều này mà xem.

Bạn có ít nhiều cảm thấy một cảm giác “siêu thoát” khi suy ngẫm về câu chuyện của những người này không? Bạn có cảm thấy một niềm hạnh phúc và viên mãn choáng ngợp – một cảm giác mà ít thứ gì khác có thể sánh bằng?

Bạn có muốn trải nghiệm điều đó ngoài đời thực không?

Hãy ghi nhớ điều này, và bạn sẽ có động lực thể hiện tình yêu vô điều kiện vào lần tới, khi bạn cảm thấy muốn đặt điều kiện cho đối phương.

Những câu chuyện về những con người phi thường trên đây đều chia sẻ một chủ đề chung: lòng vị tha, thể hiện qua việc họ sẵn sàng gạt bỏ nhu cầu và mong muốn của bản thân để giúp đỡ người khác.

Suy ngẫm về tấm gương của họ sẽ truyền cảm hứng cho ta đánh giá lại các ưu tiên của mình, trân trọng những phước lành của cuộc sống, cũng như hành động để thay đổi thế giới. Nó sẽ khiến ta bớt gắn bó với thứ hời hợt được gọi là “bản ngã”.

Khi buông bỏ cái tôi và hướng trọng tâm vào hạnh phúc của người khác, chúng ta sẽ trải nghiệm cảm giác bình yên, viên mãn và kết nối sâu sắc – điều này tự nó sẽ thúc đẩy ta tiếp tục hành động vì những điều tốt đẹp. Và ảnh hưởng từ những việc làm đó sẽ lan tỏa, vượt ra khỏi phạm vi các mối quan hệ cá nhân.

Không chỉ bạn bè và người thân sẽ bị ảnh hưởng bởi “hào quang” ta phát ra, mà cả các thế hệ sau cũng sẽ có điều gì đó để suy ngẫm và hướng tới.

Đó không phải là lý tưởng đáng để phấn đấu sao?

Hãy lấp đầy tâm hồn với tình yêu và lòng biết ơn. Hãy cầu nguyện cho thế giới, chia sẻ thông điệp yêu thương. Và hãy cùng nhau tuôn chảy chừng nào bạn còn sống trên cuộc đời này.

Masaru Emoto

9. Phục vụ người khác

Có những người trên thế giới đang đói khát đến nỗi Thượng đế không thể hiển hiện ra với họ ngoại trừ dưới hình hài của bánh mì.

Mahatma Gandhi

Mẹ tôi vẫn thường nói với tôi về sự trống rỗng của những hoạt động xa hoa như tiệc tùng, sự kiện và mua sắm. “Tại sao lại lãng phí tiền của vào những thứ như vậy, khi mình có thể dùng nó để giúp đỡ những người ở vùng xa xôi?”. Theo bà, mang lại hạnh phúc cho mọi người là một lựa chọn tiêu tiền khôn ngoan hơn nhiều.

Tuy quan điểm của mẹ tôi thoạt nhìn có vẻ đơn giản (thậm chí ngây thơ) đối với một số người, tôi có thể thấy được từ đó một loại hạnh phúc và viên mãn vượt lên những điều thông thường. Không giống như lạc thú có được từ việc nuông chiều bản thân (vốn mang tính phù du và không kéo dài lâu), niềm vui từ tình yêu thương thì không kể xiết và không dễ dàng phai nhạt.

Phục vụ tha nhân không nhất thiết phải là cái gì to tát hay tốn thời gian. Ngay cả những hành động đơn sơ cũng có thể tạo nên sự khác biệt lớn. Ví dụ, hãy hình dung bạn đang đi trên phố và thấy một bà lão đang mang vác đồ nặng. Bạn đề nghị mang hộ, dù bản thân đang khá vội. Một cử chỉ đơn giản như vậy cũng đủ để mang lại sự ấm áp vào cuộc sống của mọi người.

Khi giúp đỡ người khác, điều quan trọng nhất là việc bạn làm phải xuất phát từ một trái tim chân thành. Bạn phải làm nó một cách tự nguyện – mà không mong đợi bất cứ điều gì đền đáp lại. Không có bất kỳ động cơ cá nhân nào ẩn giấu sau đó.

Có rất nhiều cách để phục vụ người khác trong cộng đồng của bạn. Ví dụ:

• Làm tình nguyện tại một tổ chức địa phương để cung cấp các dịch vụ thiết yếu.
• Giúp đỡ hàng xóm hoặc bạn bè làm việc nhà, việc vặt hoặc chăm sóc trẻ em.
• Quyên góp cho một mục đích mà bạn quan tâm.
• Lan tỏa lòng tốt bằng cách đơn giản là mỉm cười với mọi người, giữ cửa mở, khen ngợi hoặc giúp đỡ khi người khác gặp khó khăn.

Giả như có người anh em hay chị em không có áo che thân và không đủ của ăn hằng ngày, mà có ai trong anh em lại nói với họ: “Hãy đi bình an, mặc cho ấm và ăn cho no”, nhưng lại không cho họ những thứ thân xác họ đang cần, thì nào có ích lợi gì?

Cũng vậy, đức tin không có hành động thì quả là đức tin chết. Đàng khác, có người sẽ bảo: “Bạn, bạn có đức tin; còn tôi, tôi có hành động. Bạn thử cho tôi thấy thế nào là tin mà không hành động, còn tôi, tôi sẽ hành động để cho bạn thấy thế nào là tin.”

James 2:15-19

10. Suy ngẫm về cái chết và sự chia ly

Bạn sẽ không biết ai là người quan trọng với bạn cho đến khi bạn thực sự mất họ.

Mahatma Gandhi

Suy ngẫm về sự vô thường của cuộc sống là cách để nuôi dưỡng lòng từ bi và tình yêu vô điều kiện. Khi ý thức rằng cuộc sống là phù du, chúng ta sẽ có động lực để trân trọng sự quý giá của từng khoảnh khắc, cũng như tầm quan trọng của việc nuôi dưỡng các mối quan hệ tích cực.

Hãy nghĩ mà xem. Nếu bạn căm ghét ai đó sâu sắc, nhưng đột nhiên bạn nghe nói rằng họ đang hấp hối và sắp chết, bạn có còn giữ lòng căm ghét đó không?

Nếu không thì ghét họ để làm gì, nếu không phải vì cái tôi tự cao của bạn?

Mỗi khi bạn có ý định nói điều gì đó không hay với người khác, hãy thử hình dung bạn sẽ cảm thấy thế nào nếu họ đột nhiên qua đời.

Mỗi khi bạn tức giận với vợ/chồng/cha mẹ/con cái/người thân/bạn bè, hãy nghĩ xem bạn sẽ cảm thấy thế nào nếu họ không còn sống nữa. Thực hành này sẽ giúp bạn nhìn nhận tình huống theo một góc nhìn hoàn toàn khác.

Nếu bạn nhận ra rằng một mối quan hệ thực sự quan trọng với bạn (nhưng vẫn còn quá hời hợt), hãy cố gắng cải thiện nó. Giao tiếp cởi mở, thể hiện tình yêu, lòng biết ơn và giải quyết xung đột. Hãy hành động ngay bây giờ – trước khi quá muộn!

Sâu thẳm bên trong, con vẫn luôn yêu thương họ. Nhưng con có thể quên rằng con yêu họ; thế là con làm tổn thương họ và họ làm tổn thương con, và điều đó không chỉ vì con còn trẻ đâu.

Lão Marley và Kevin McCallister – “Ở nhà một mình 1”

11. Giáo dục

Tôi muốn nhắc lại ví dụ về việc đứa trẻ thể hiện tình yêu thương với người ăn xin vô danh ở trên.

Có nhiều cách để lý giải động cơ đằng sau hành động đó. Một số người có thể nói rằng đó là lương tâm của cậu bé đang cất tiếng nói. Một số có thể coi đó là dấu hiệu của Thần tính/ Phật tính bên trong cậu. Số khác thì có thể quy cho đó là do cha mẹ đã dạy bảo cậu.

Dù bạn nhìn nhận theo góc nhìn nào, tôi tin rằng tất cả đều nói lên tầm quan trọng của việc có một “cốt lõi” tốt đẹp bên trong, và điều này có thể được nuôi dưỡng ngay từ thời thơ ấu nếu có sự linh hướng thích hợp.

Trẻ em vốn tò mò và cởi mở. Bằng cách cung cấp cho trẻ một môi trường nuôi dưỡng và hỗ trợ, chúng ta đặt nền móng cần thiết để nuôi dưỡng năng lực yêu thương và lòng trắc ẩn:

• Dạy dỗ về lòng đồng cảm: Khuyến khích trẻ suy nghĩ về cảm xúc của tha nhân và đối xử với mọi người bằng thái độ tôn trọng và tử tế, bất kể quan điểm hay xuất thân văn hóa của họ.
• Nêu gương về lòng tốt: Trẻ học bằng cách quan sát và bắt chước hành vi của người lớn. Do đó, trách nhiệm của chúng ta là thể hiện các giá trị tốt đẹp thông qua những gì mình làm hàng ngày (vd: lựa lời nói cho vừa lòng nhau; khoan dung với người khác khi có thể, v.v…).
• Nuôi dưỡng cảm giác kết nối: Gần gũi với trẻ và giải thích cho chúng về mối liên hệ giữa mọi sự, cũng như trách nhiệm của mỗi cá nhân trong xã hội.

Ví dụ về các phương pháp giáo dục:

• Giáo dục nhân cách: Các chương trình đào tạo dạy trẻ về những phẩm chất tích cực như trung thực, tử tế và tôn trọng.
• Học tập thông qua phục vụ: Tạo cơ hội cho trẻ em tham gia công tác tình nguyện và giúp đỡ cộng đồng.
• Học tập xã hội – cảm xúc: Tổ chức các chương trình cho người tham gia phát triển trí tuệ cảm xúc và kỹ năng xã hội.
• Củng cố tích cực: Khuyến khích các hành vi tốt đẹp thông qua khen ngợi và phần thưởng.

Giáo dục không chỉ là dành cho trẻ em. Trong suốt cuộc đời, tất cả chúng ta vẫn có thể tiếp tục học hỏi và phát triển, bằng cách chủ động tìm kiếm cơ hội mỗi khi có thể.

Hãy hướng tâm vào việc thiện. Hãy làm đi làm lại nhiều lần, và lòng bạn sẽ tràn ngập niềm vui.

Thích Ca

Một số ngộ nhận về tình yêu vô điều kiện

Tình yêu vô điều kiện là tình yêu lãng mạn

Tuy cả hai đều bao hàm cảm xúc yêu thương và gắn bó, nhưng hai tình cảm trên đây khá khác nhau về đặc điểm cũng như động cơ căn bản:

• Tình yêu lãng mạn được đặc trưng bởi đam mê, ham muốn và tính chiếm hữu. Nó thường bao gồm một kết nối cảm xúc mạnh mẽ và say mê. Một mặt nó có thể mang lại sự thỏa mãn sâu sắc, mặt khác nó luôn chịu ảnh hưởng bởi các yếu tố như sức hấp dẫn về mặt thể chất, sở thích chung và kỳ vọng xã hội.
• Ngược lại, tình yêu vô điều kiện là một dạng tình cảm vị tha và bền bỉ hơn. Nó dựa trên mối quan tâm, lòng trắc ẩn và sự đón nhận – mong muốn chân thành về việc người khác được hạnh phúc.

Như Sadhguru đã chỉ ra, tình yêu đích thực không liên quan đến những gì bạn hoặc đối phương làm; nó là một trạng thái tồn tại bên trong chính bạn. Đó là một dấu chỉ của của niềm vui vô ngã và lòng trắc ẩn – hoàn toàn nằm trong tầm kiểm soát cá nhân. Dù hoàn cảnh bên ngoài ra sao, chúng ta luôn có quyền tự do lựa chọn yêu thương vô điều kiện hay không.

Tình yêu không đồng nhất với mối quan hệ; mối quan hệ là một thứ hoàn toàn khác. Nếu sẵn sàng, bạn có thể trở thành tình yêu, bạn có thể biến cảm xúc của mình thành một khoảng trời ngọt ngào.

Sadhguru

Tình yêu vô điều kiện thì không có ranh giới

Tuy đây đúng là một loại tình yêu siêu việt, chúng ta không nên lý tưởng hóa nó đến mức bỏ qua vai trò quan trọng của ranh giới. Trên thực tế, cam kết và trách nhiệm là rất CẦN THIẾT để tình yêu trở nên vô điều kiện.

Cũng giống như một khu vườn mà thôi. Dù đất đai màu mỡ và đầy nắng, chúng ta vẫn không thể không chăm sóc nó. Cỏ dại phải được nhổ, sâu bệnh phải được kiểm soát, và nước phải được cung cấp đúng lúc.

Tương tự, một mối quan hệ không thể diễn ra một chiều; nó đòi hỏi ranh giới để có thể tồn tại lâu dài. Những ranh giới này không phải nhằm mục đích kiểm soát hay hạn chế – nhưng là để tạo ra một môi trường lành mạnh cho cả hai bên.

Chúng ta thường lầm tưởng rằng tình yêu vô điều kiện có nghĩa là khoan dung vô hạn – suy nghĩ như vậy rất dễ dẫn đến những vấn đề nghiêm trọng, khi nhu cầu của một bên liên tục bị bỏ qua hoặc vi phạm. Tình yêu đích thực, ngay cả tình yêu vô điều kiện, đòi hỏi sự tôn trọng và quan tâm đến nhau.

Lấy ví dụ, tình yêu của cha mẹ dành cho con cái là vô hạn, nhưng không có nghĩa là họ nên dung túng cho những hành vi có hại. Đặt ra quy định về thời gian sử dụng máy tính, thực hiện lệnh giới nghiêm, ngăn chặn những thói quen không lành mạnh, v.v… đều là biểu hiện của tình yêu và sự quan tâm. Những ranh giới này không phải là để trừng phạt – nhưng nhằm hướng trẻ đến một tương lai lành mạnh và hạnh phúc hơn.

Mục đích của những quy định trên không phải là kiểm soát hay thao túng – mà là duy trì thái độ tôn trọng lẫn nhau, để mối quan hệ có thể bền lâu.

Kẻ ghét con mới không dùng roi vọt, người thương con sẽ lo sửa phạt con.

Châm ngôn 13:24

Trong các mối quan hệ lãng mạn, ranh giới cũng quan trọng không kém. Bạn có thể bày tỏ nhu cầu và kỳ vọng của mình, ngay cả khi chúng xung đột với mong muốn của đối tác. Ví dụ, nếu một người cảm thấy quá tải vì nhắn tin liên tục, đừng ngại đề nghị ngừng giao tiếp qua mạng.

Đôi khi, tốt hơn hết là hai người nên xa nhau một thời gian – không phải vì hận thù, mà là để cả hai có cơ hội suy ngẫm về trải nghiệm đó, học hỏi từ nó và hàn gắn lại mối quan hệ (nói cách khác, hành động này xuất phát từ tình yêu dành cho nhau).

Mối quan hệ giữa con người phải dựa trên tình yêu – nhưng không phải là tình yêu mù quáng hay hư hỏng. Một điều tốt nhỏ cũng giống như một điều xấu lớn. Tình yêu đích thực đòi hỏi chúng ta phải nghiêm túc tìm cách nhìn nhận điều gì thực sự tốt nhất cho đối phương.

Kazuo Inamori

(Ngoài lề một chút, một số người có thể lập luận rằng vì lý do này, chỉ có tình yêu giữa con người và Đấng tạo hóa/ Thượng đế mới có thể xem là “vô điều kiện”. Điều đó ít nhiều có thể hiểu được, vì nhân loại vốn bất toàn. Nhưng này, ngay cả Đấng thiêng liêng cũng có những quy tắc để ta tuân theo. Đừng mong đợi muốn làm gì thì làm và vẫn vô được Thiên đường hay Niết bàn. Gieo gì thì gặt nấy, nên đừng lạm dụng bạn nhé :)))

Đọc thêm: Thói quen hình thành tính cách như thế nào?

Tình yêu vô điều kiện thì không có xung đột

Có giới hạn trong những gì ta có thể cho đi, bởi vì con người bẩm sinh đã có nhu cầu được chấp nhận, tử tế và thân mật.

John Amodeo

Xung đột là một phần tự nhiên của bất kỳ mối quan hệ nào, dù đôi bên yêu thương nhau ra sao. Ngay cả những cặp đôi gắn bó nhất cũng sẽ thi thoảng xảy ra bất đồng hoặc hiểu lầm. Điều quan trọng là liệu họ có giải quyết những tranh chấp này với thái độ kiên nhẫn, đồng cảm và mong muốn tìm được tiếng nói chung hay không.

Nói đến đây, thiết nghĩ ta nên phân biệt rõ ràng giữa hai thuật ngữ: “yêu” và “thích” .

Giữa hai khái niệm này có một sự khác biệt tinh tế. Tình yêu thường liên quan đến kết nối cảm xúc sâu sắc và cảm giác quan tâm, trong khi thích thường lại đến từ sự ngưỡng mộ hoặc tôn trọng.

Do đó, ta hoàn toàn có thể yêu một ai đó mà không thích hành động của họ. Trong trường hợp như vậy, điều quan trọng là phải giao tiếp một cách cởi mở và trung thực về các vấn đề đôi bên đang gặp phải.

Tình yêu vô điều kiện không phải là tránh xung đột hay giả vờ rằng mọi thứ đều hoàn hảo. Đúng hơn, đó là khi bạn đối mặt với khó khăn mà không mất đi lòng trắc ẩn và năng lực thấu cảm.

Hơn nữa, vì tình yêu vô điều kiện là vô biên, nó không nhất thiết phải gắn với bất kỳ thực thể cụ thể nào. Thay vào đó, bạn trở nên hòa mình làm một với “dòng chảy” và để mọi thứ tự nhiên xảy ra mà không bận tâm quá nhiều đến điều kiện bên ngoài. Đó là trạng thái của tâm trí không vướng bận. Ngay cả đối với người bạn quan tâm.

Đôi khi, cách tốt nhất để duy trì trạng thái yêu thương là đặt ra ranh giới, hoặc tránh xa những tình huống độc hại. Điều này không có nghĩa là tình yêu đã mất – mà đúng hơn, bạn đang cố gắng bảo vệ mọi người khỏi bị tổn thương.

Đôi khi, việc rời khỏi một mối quan hệ thực sự là dấu chỉ của tình yêu, đặc biệt khi mối quan hệ đó rõ ràng là có hại. Quyết định này cần được đưa ra nhằm hướng tới một tương lai lành mạnh hơn cho cả đôi bên.

Đây là một lựa chọn phức tạp đòi hỏi cân nhắc kỹ lưỡng, và có thể gây ra nỗi đau tinh thần to lớn.

Suy cho cùng, tôi tin rằng điều quan trọng nhất là cái tâm đằng sau đó. Có phải bạn đang hành động chỉ vì MÌNH hay vì CẢ HAI?

Khi bạn rời xa ai đó, quyết định đó có phải là kết quả của thói kiêu ngạo và ích kỷ không? Đó có phải là hành động thực sự xuất phát từ trái tim không? Bạn đã cân nhắc mọi phương án khác chưa?

Tình yêu vô điều kiện thì không có đau đớn

Trái ngược với niềm tin của nhiều người rằng tình yêu vô điều kiện luôn mang lại hạnh phúc, nó có thể thực sự là một trải nghiệm đầy thử thách trong một số trường hợp nhất định.

Một trong những nỗi đau thường gặp nhất là khi tình yêu không được đáp lại. Khi trao cho ai đó tình yêu của mình một cách tự do và vô điều kiện, bạn có thể sẽ vô cùng đau đớn nếu tình cảm đó không được đáp lại. Tuy vẫn tiếp tục yêu thương họ, song việc đau khổ về mặt cảm xúc là điều khó tránh khỏi (điều này, tôi cho rằng xuất phát từ thực tế rằng chúng ta CHƯA thực sự thoát khỏi các tiêu chuẩn của thế gian).

Một vấn đề khác là việc chia sẻ nỗi đau của người ta yêu thương. Khi quan tâm sâu sắc đến ai đó, thật dễ để cảm thấy nỗi đau của họ như của chính mình. Tuy gián tiếp, cảm xúc mà ta chia sẻ với đối phương có thể vô cùng mãnh liệt, đặc biệt nếu ta không thể làm dịu nỗi đau của họ.

Đôi khi, quan tâm đến người khác có nghĩa là phải đối diện và lên tiếng với họ – đặc biệt nếu họ có những hành vi không lành mạnh.

Cần rất nhiều lòng dũng cảm để đứng lên chống lại kẻ thù, nhưng cũng cần nhiều lòng dũng cảm không kém để đứng lên chống lại bạn bè.

J. K. Rowling

Tuy có thể rất đau đớn, nhưng chính trong những khoảnh khắc thử thách này, chiều sâu và sức mạnh thực sự của tình yêu mới được bộc lộ.

Rào cản đối với tình yêu vô điều kiện

Tiêu chuẩn không thực tế

Nếu ai đó không như những gì người khác mong muốn, người khác sẽ trở nên tức giận. Mọi người dường như đều có ý tưởng rõ ràng về cách người khác nên sống cuộc sống của họ, nhưng lại chẳng hiểu biết gì về cuộc sống của chính mình.

Paulo Coelho

Một điều tôi thấy khá khó hiểu là sự phổ biến của tiểu thuyết ngôn tình, phần lớn đều miêu tả tình yêu theo cách quá hoàn hảo – cũng như lượng fan hâm mộ đông đảo của các tác phẩm này.

Nhiều người trong chúng ta có những định kiến cố hữu về tình yêu. Chúng ta có thể tưởng tượng ra một chuyện tình lãng mạn như trong truyện cổ tích, một người bạn đời hoàn hảo, hoặc một mối quan hệ hòa hợp không có xung đột. Chúng ta có thể tin rằng tình yêu đích thực có nghĩa là không bao giờ có thất vọng hay tổn thương.

Tuy nhiên, những phiên bản tình yêu lý tưởng này sẽ chỉ dẫn đến thất vọng và chán nản khi thực tế không như mong đợi.

Mọi người đều có khuyết điểm và bất toàn. Tình yêu đích thực là khi bạn chấp nhận những thiếu sót này và hỗ trợ nhau vượt qua thử thách.

Ngay cả trong mối quan hệ với cha mẹ hoặc người thân thương, dường như vẫn có những kỳ vọng ngầm được đặt lên ta. Những điều này khiến nhiều người khó cảm thấy thực sự được yêu thương và trân trọng, khi liên tục cảm thấy áp lực phải đáp ứng một số tiêu chí nhất định.

Tương tự, đến lượt mình, chúng ta áp đặt kỳ vọng cá nhân vào những người thân yêu; chính điều này trở thành rào chắn ngăn cản ta yêu thương họ vô điều kiện.

Hãy cẩn thận đừng say mê ảo tưởng mà bạn tưởng tượng ra – thay vì những gì đang hiện hữu trước mắt bạn.

R. J. Intindola

Nhận ra và thách thức những kỳ vọng không thực tế là bước đầu tiên hướng đến một hiểu biết lành mạnh hơn về tình yêu và cuộc sống. Trong một số trường hợp, đặc biệt đối với những ai mới bắt đầu hành trình khám phá bản thân, tốt hơn hết là nên ở một mình một thời gian để củng cố trạng thái nội tâm – cho đến khi sẵn sàng quay lại và yêu thương gia đình/cộng đồng của mình.

Nếu không gặp bạn đồng hành hiền lương, giàu trí lự, hãy sống một mình, như vua tránh nước loạn, như voi sống ở rừng. Thà ở một mình hơn cùng người ngu kết bạn. Ở một mình khỏi điều ác dục, như voi một mình thênh thang giữa rừng sâu.

Kinh Pháp cú

Cái tôi thái quá

Thật khó để nhận ra rằng chúng ta chỉ là những tấm gương mà độ sáng của nó hoàn toàn bắt nguồn từ mặt trời chiếu sáng lên chính ta.

C. S. Lewis

Một bản ngã thái quá, đặc trưng bởi thái độ tự cho mình là quan trọng và đáng được hưởng quyền lợi, là trở ngại lớn đối với khả năng thực hành tình yêu vô điều kiện. Khi cái tôi ở vị trí hàng đầu, chúng ta trở nên bận tâm với ham muốn, nhu cầu và thành tựu của riêng mình; do đó, việc đặt nhu cầu của người khác lên trước nhu cầu của mình trở nên cực kỳ khó khăn. Mặt khác, chúng ta thường muốn tìm kiếm sự công nhận và ngưỡng mộ liên tục từ người khác; kết quả là ta cảm thấy rất khó chấp nhận những lời chỉ trích hoặc góp ý tiêu cực.

Các truyền thống tâm linh và triết học luôn nhấn mạnh sự kết nối của tất cả chúng sinh. Nói cách khác, bản ngã, hay cảm giác về một bản ngã riêng biệt, chỉ là ảo tưởng thoáng qua. Việc theo đuổi các chương trình nghị sự cá nhân và trả thù, bị thúc đẩy bởi một bản ngã “thổi phồng”, cuối cùng sẽ dẫn đến cảm giác trống rỗng và bất mãn.

Mặc dù có thể mang lại cảm giác nhẹ nhõm hoặc vui vẻ tạm thời, nhưng thực tế nó sẽ chỉ kéo dài chu kỳ của tiêu cực và đau khổ.

Nhận ra tác hại của cái tôi thái quá là điều kiện tiên quyết để nuôi dưỡng tình yêu thương vô điều kiện và những mối quan hệ có ý nghĩa với người khác.

Nhiệm vụ của bạn không phải là tìm kiếm tình yêu, mà chỉ là phát hiện ra những rào cản bên trong mà bạn đã dựng nên để ngăn cản tình yêu thâm nhập vô.

Rumi

Lòng tham quá mức

Cho thì có phúc hơn là nhận.

Công vụ 20:35

Trong thế giới duy vật chất ngày nay, chúng ta thường thấy bản thân chạy theo sự giàu có thay vì chăm lo cho thế giới nội tâm. Bị thúc đẩy bởi ham muốn tiền tài và danh vọng, chúng ta bị mắc kẹt trong một chu kỳ bất tận của sự bất mãn và dục vọng.

Tệ hơn nữa, con người thời nay có xu hướng mong đợi lợi ích cho mọi việc mình làm, kể cả khi giúp đỡ người khác và làm thiện nguyện. Chúng ta cho đi không phải vì lòng vị tha, mà vì mong đợi phần thưởng – sự công nhận, chứng nhận, lời khen ngợi từ xã hội, tiềm năng về danh tiếng/công việc kinh doanh mới (điều này khiến hành động của chúng ta hoàn toàn trở nên có điều kiện và mất đi ý nghĩa vốn có của nó).

Khi để cho lòng tham xâm chiếm, các cảm xúc như oán giận, đố kỵ và ngờ vực cũng sẽ được gieo vào lòng. Kết quả là, không chỉ các mối quan hệ bị tổn hại, mà ta còn mất đi góc nhìn cũng như khả năng trân trọng những niềm vui giản đơn của cuộc sống.

Vượt qua cám dỗ của tham ái tuy khó khăn, song không phải là không khả thi. Thực hành lòng biết ơn hàng ngày, các cử chỉ thân thiện và chánh niệm đều giúp “tái lập trình” tiềm thức và do đó cân bằng lại tác động của dục vọng cá nhân.

Khi bố thí, đừng có khua chiêng đánh trống, như bọn đạo đức giả thường biểu diễn trong hội đường và ngoài phố xá, cốt để người ta khen. Còn anh, khi bố thí, đừng cho tay trái biết việc tay phải làm, để việc anh bố thí được kín đáo.

Matthew 6:2-4

Vô minh

Sợ hãi sinh ra từ vô minh, từ các ý niệm về sự sống, cái chết, tồn tại và sự không tồn tại. Nếu có thể thoát khỏi tất cả các ý niệm này bằng cách chạm vào thực tại bên trong chính mình, bạn sẽ không còn sợ hãi nữa.

Thích Nhất Hạnh

Vô minh, một khái niệm nổi bật trong các truyền thống như Phật giáo (gọi là “Avidyā”), ám chỉ sự thiếu hiểu biết về thế giới. Nó khiến ta không thể nhìn thấy mọi thứ như chúng vốn thực sự là, dẫn đến những hiểu lầm, phán đoán và hành động có hại.

Biểu hiện của vô minh trong cuộc sống là rất đa dạng, có thể kể đến như:

• Quá bận tâm về của cải vật chất và vẻ bề ngoài.
• Bỏ qua tầm quan trọng của việc nuôi dưỡng đời sống nội tâm lành mạnh và tâm từ bi.
• Thích hưởng thụ trước mắt hơn là làm việc chăm chỉ.
• Ám ảnh với việc thăng tiến trong sự nghiệp mà không quan tâm đến đời sống gia đình.
• Quá chú trọng vào vinh quang trần thế mà không rèn luyện tâm trí và trái tim.
• Định kiến ​​về người khác dựa trên thành tích hoặc hoàn cảnh cá nhân, thay vì tấm lòng và tiềm năng của họ.
• Cảm giác bất lực, đố kỵ và oán giận.
• Liên tục so sánh bản thân với người khác, đặc biệt là theo những cách không lành mạnh.
• Mong muốn quá mức phải tuân theo kỳ vọng của xã hội, đặc biệt là những kỳ vọng hời hợt.
• v.v…

Tinh thần học hỏi và phát triển bản thân suốt đời là giải pháp để khắc phục tình trạng vô minh và hình thành nhận thức sâu sắc hơn về bản thân cũng như thế giới xung quanh.

Đừng so sánh cuộc sống của bạn với người khác. Không có sự so sánh giữa mặt trời và mặt trăng. Chúng tỏa sáng khi đến thời điểm của chúng.

Thích Ca

Sự bận rộn

Chúng ta di chuyển với tốc độ quá nhanh đến nỗi ta không còn biết mình đang làm gì nữa. Bây giờ là lúc phải chờ đợi cho đến khi tâm hồn bắt kịp chúng ta.

Paulo Coelho

Tôi nhớ có lần nọ đến tiệm hớt tóc và chờ đến lượt mình. Lúc đó, tôi đang với tay lấy chiếc điện thoại trong túi thì đột nhiên nhận ra một điều.

Mọi người trong tiệm cắt tóc, bao gồm cả khách và nhân viên, đều cầm một chiếc điện thoại trên tay.

Đột nhiên, tôi cảm thấy quá xấu hổ và quyết định không rút điện thoại ra nữa; thay vào đó, tôi chỉ ngồi im chờ đợi. Dù sao thì, tôi không thực sự có nhu cầu sử dụng – ngoài việc duy nhất là lướt mạng xã hội.

Thật nản lòng khi thấy mọi người trong cửa hàng đắm chìm trong “thế giới” hời hợt của riêng họ – thay vì nói chuyện với nhau hoặc đơn giản là tỉnh thức trong thinh lặng và quan sát cảnh vật xung quanh. Trên thực tế, tôi tin rằng chúng ta thấy điều đó hàng ngày: ở công sở, ở nhà, ở trường, trong bệnh viện, nhà hàng, trên xe buýt/tàu hỏa, ở nhà thờ/đền chùa, v.v… khắp mọi nơi!

Trong thế giới công nghệ phát triển nhanh như hiện nay, sự bận rộn đã trở thành “vấn nạn” chung. Khi một người liên tục bận tâm với công việc, nghĩa vụ và sự xao nhãng do thông báo điện thoại và cập nhật liên tục, sẽ rất khó để họ kết nối với người khác một cách có chiều sâu và ý nghĩa.

Tệ hơn nữa, tình trạng bận rộn “mãn tính” khiến ta dễ trở nên thờ ơ với nhu cầu và cảm xúc của tha nhân. Thay vì dành thời gian cho những người thân yêu, chúng ta thích ở lại công ty để theo đuổi chương trình nghị sự cá nhân, thay vì đầu tư cho những gì thực sự quan trọng. Với sự phổ biến của các nền tảng truyền thông xã hội – cho phép ai cũng có thể “nổi tiếng” theo cách của riêng họ mà không cần phải làm việc chăm chỉ, nhiều người trở nên bận tâm với việc xây dựng hình ảnh trực tuyến và địa vị xã hội; hệ quả là họ trở nên tự tôn và ái kỷ quá mức.

Đặt ra ranh giới rõ ràng giữa thời gian làm việc và thời gian cá nhân là cách để tránh cảm thấy quá tải và căng thẳng. Chúng ta nên nhắc nhở bản thân thường xuyên nghỉ ngơi, tách rời công nghệ để kết nối lại với chính mình và người khác.

Sự thờ ơ và bỏ mặc thường gây ra nhiều tổn thương hơn là ghét bỏ hoàn toàn.

J. K. Rowling

Tư duy chính trị, chia rẽ

Trên trời, không có phân biệt đông hay tây; con người tự phân chia trong tâm trí mình rồi tin rằng nó là sự thật.

Thích Ca

Tôi không thể nhớ được một thời điểm nào trước đây trong đời mình lại có quá nhiều xung đột và chia rẽ chính trị xảy ra cùng một lúc như hiện nay. Chiến tranh Nga-Ukraine, xung đột leo thang ở Trung Đông, căng thẳng gia tăng ở Đông Á, cuộc bầu cử Hoa Kỳ 2024 (nơi mà người ta dường như thích chỉ trích nhau hơn là đưa ra giải pháp để tiến lên phía trước), v.v… không thể nào mà kể cho hết.

Thật chẳng có gì ngạc nhiên khi con người ngày nay cảm thấy thực sự khó chấp nhận khái niệm tình yêu vô điều kiện.

Tư duy phân cực và đảng phái khiến chúng ta bị cuốn vào sự chia rẽ. Hệ quả là ta không thể nhìn nhận người khác như những con người giống như mình; thay vào đó, ta đánh giá họ qua lăng kính của liên kết chính trị. Cảm thức về chủ nghĩa bộ lạc bắt nguồn từ chia rẽ khiến ta nghĩ về người khác (đặc biệt những ai không thuộc “nhóm” của mình) với thái độ nghi ngờ hoặc thù địch.

Chưa kể, nhiều người tham gia chính trị chỉ vì lợi ích cá nhân hoặc nhóm xã hội/ kinh tế của họ – thay vì vì lợi ích chung.

Tuy nhiên, tôi tin rằng chính trong trong giai đoạn hỗn loạn này, thông điệp về tình yêu thương vô bờ bến lại quan trọng hơn bao giờ hết.

Bất chấp những khác biệt về chính trị, tất cả nhân loại đều có những trải nghiệm và ước vọng chung. Nhận ra bản tính nhân văn tiềm ẩn trong mọi người là rất cần thiết để nuôi dưỡng sự thấu hiểu và lòng trắc ẩn.

Tuy có vẻ hơi tham vọng khi thảo luận về những vấn đề như chiến tranh hay công lý xã hội, tôi tin rằng tất cả đều có thể đóng góp bằng những hành động đơn giản nhất hàng ngày. Ví dụ, bạn đã bao giờ thấy mình tham gia vào những cuộc tranh cãi vô nghĩa với đồng nghiệp – chỉ vì một khác biệt nhỏ trong phong cách làm việc chưa?

Bạn đã bao giờ cãi nhau với vợ/chồng chỉ vì sở thích nấu ăn của họ không giống bạn chưa?

Bạn đã bao giờ thiếu tin tưởng người khác chỉ vì cách ăn mặc/giọng nói/tôn giáo, v.v… của họ chưa?

Tình yêu vô điều kiện không đòi hỏi phải làm điều gì đó kỳ diệu. Chỉ cần cố gắng đối thoại mang tính xây dựng và hướng tới các mục tiêu chung tại nơi làm việc/ở nhà – thế là đủ để bước đầu kiến tạo một xã hội hòa nhập và công bằng hơn.

Khác biệt về thói quen và ngôn ngữ sẽ không là gì cả nếu mục tiêu của chúng ta giống nhau và trái tim chúng ta rộng mở.

J. K. Rowling

Tôi nên yêu thương vô điều kiện với ai và trong hoàn cảnh nào?

Một lần nữa, câu trả lời của tôi là: Tùy. Quyết định nằm ở chính bạn.

Suy cho cùng, yêu thương là một trải nghiệm cá nhân, chịu ảnh hưởng lớn từ hoàn cảnh và hệ giá trị riêng. Điều quan trọng nhất là lắng nghe trái tim và trực giác của bạn. Hãy tự vấn bản thân:

• Tôi có thực sự quan tâm đến người này mà không mong đợi bất cứ điều gì đáp lại không? (hãy đảm bảo rằng không có cảm giác về bản ngã nào chi phối câu trả lời của bạn)
• Liệu mong muốn yêu thương của tôi xuất phát từ tự nguyện hay áp lực xã hội?
• Liệu tôi có thực sự quan tâm đến ai đó không, hay hành động của tôi chỉ là để khiến mình trông tốt đẹp hơn?
• Tôi quyên góp vì lòng vị tha hay vì tôi không muốn mọi người nói xấu mình?
• Khi tôi thực hiện một nghĩa cử hào phóng, tôi có cảm thấy bị ép buộc phải làm như vậy không? Tôi có sợ rằng nếu không làm như vậy sẽ không đáp ứng được một tiêu chuẩn đạo đức xã hội nhất định không?
• Tôi có thể yêu thương ai đó ngay cả khi họ khó tính hay phạm sai lầm không?

Một số câu hỏi khác:

• Tôi tự nhiên cảm thấy bị thu hút bởi ai? Có những cá nhân nào đó gợi lên trong tôi cảm giác ấm áp, đồng cảm và mong muốn hỗ trợ họ vô điều kiện không?
• Có những lúc nào tôi thấy bản thân trao đi tình yêu vô điều kiện mà không do dự? Có phải trong những khoảnh khắc khủng hoảng, niềm vui hay là trong tương tác hàng ngày?
• Động lực của tôi khi mở rộng tấm lòng là gì? Có hoàn toàn là vì lòng vị tha, hay còn có những yếu tố khác tác động vô, như sợ bị từ chối, nhu cầu kiểm soát hoặc mong muốn được xã hội chấp thuận?

Ví dụ suy ngẫm:

• Gia đình: Tôi có cảm thấy gắn kết sâu sắc với các thành viên trong gia đình và mong muốn yêu thương họ vô điều kiện, bất kể việc làm hay lỗi lầm của họ không?
• Bạn bè: Có những người bạn mà tôi có mối liên kết chặt chẽ/luôn ủng hộ và quan tâm, ngay cả khi họ có thể làm tôi thất vọng không?
• Cộng đồng: Tôi có cảm thấy có trách nhiệm đối với cộng đồng và mong muốn giúp đỡ người khác, bất kể xuất thân hay hoàn cảnh của họ không?
• Người lạ: Tôi có bao giờ tử tế với người lạ không, cụ thể trong lúc cần thiết hoặc dễ bị tổn thương không?

Đọc thêm: 50 câu hỏi tâm linh – Đánh thức & nuôi dưỡng tâm hồn

Hãy nhớ rằng, tình yêu vô điều kiện là một hành trình cá nhân; trong đó, bạn khám phá ra mình là ai, điều gì thực sự quan trọng với bạn, cũng như cách bạn muốn thể hiện tình yêu và lòng trắc ẩn của mình trong thế giới.

Mặc dù có vẻ như một lý tưởng ngoài tầm với, nhưng nó là mục tiêu rất đáng để phấn đấu.

Quyết định yêu thương vô điều kiện cuối cùng tùy thuộc vào từng người. Nếu chúng ta để kỳ vọng, phán xét hoặc oán giận xâm chiếm, ngay cả tình yêu cha mẹ cũng có thể trở thành giao dịch. (mặc dù bản thân tôi – ít nhất với tư cách là một người Á Đông – tin rằng hầu hết không phải như vậy)

Như cổ nhân đã nói, “Gieo nhân nào gặt quả nấy”. Bằng cách lựa chọn yêu thương vô điều kiện, chúng ta sẽ gặt hái được phần thưởng là bình an nội tâm, sự viên mãn và các mối quan hệ hài hòa. Ngược lại, lựa chọn ôm giữ những oán giận, phán xét và kỳ vọng sẽ chỉ dẫn đến đau khổ và cô lập.

Vấn đề không phải là yêu thương mọi người trong mọi hoàn cảnh (ví dụ, ai có thể làm điều đó với một người như Hitler hay Pol Pot đây?), nhưng là nuôi dưỡng tâm từ bi hỷ xả đối với mọi người trong cuộc sống của chúng ta.

Mặc dù có vẻ khó khăn, nhưng tôi thực sự khuyên bạn nên cố gắng thực hành loại tình yêu này nhiều hơn mỗi ngày, đặc biệt với những người trong gia đình, bạn bè và cuối cùng là cộng đồng.

Bình nước được rót đầy từng giọt một.

Thích Ca

Tôi không dám khẳng định bản thân đã thực sự thành thạo tình yêu vô điều kiện. Đó là một hành trình đòi hỏi nỗ lực liên tục và tự phản ánh (bản thân tôi cũng đã từng vấp ngã và phạm nhiều sai lầm ngớ ngẩn). Trên thực tế, ngay cả những bậc thầy mặt tâm linh cũng không thể hoàn toàn tránh khỏi những khoảnh khắc phán xét hoặc oán giận.

Tuy nhiên, ngay cả những bước đi nhỏ nhất cũng có thể tạo nên thay đổi đáng kể trong cuộc sống của chúng ta và những người xung quanh.

Tuy chúng ta cần biết phân định và tránh mở rộng tình yêu thương một cách quá mức đối với những ai lợi dụng mình, nhưng việc phấn đấu vì lý tưởng này sẽ góp phần làm phong phú thêm cuộc sống, nuôi dưỡng những mối quan hệ bền chặt và có ý nghĩa với người khác.

Phần còn lại tùy thuộc vào bạn. Bạn thích uống thuốc độc hay thuốc giải? Lựa chọn là của bạn.

Khi yêu thương, trái tim bạn sẽ bị bóp méo và có thể tan vỡ. Nếu bạn muốn chắc chắn giữ nó nguyên vẹn, bạn không được trao nó cho bất kỳ ai, thậm chí là một con vật. Hãy gói nó cẩn thận bằng những sở thích và những thứ xa xỉ nhỏ; tránh mọi sự vướng mắc. Hãy khóa nó an toàn trong chiếc quan tài của sự ích kỷ của bạn. Nhưng trong chiếc quan tài đó, an toàn, tối tăm, bất động, không có không khí, nó sẽ thay đổi. Nó sẽ không bị phá vỡ; nó sẽ trở nên không thể phá vỡ, không thể xuyên thủng, không thể cứu vãn. Yêu thương là khi bạn sẵn sàng trở nên bị tổn thương.

C. S. Lewis

Stt tình yêu vô điều kiện

Đọc thêm: Cách sống vui vẻ – 20 bí quyết giúp bạn hạnh phúc hơn mỗi ngày

Danh ngôn về tình yêu vô điều kiện

Bạn đọc quan tâm có thể xem qua tuyển tập câu nói hay về tình yêu thương vô điều kiện tại đây.

Tình yêu mãnh liệt không đong đếm, nó chỉ cho đi.

Mẹ Teresa

Tình yêu không liên quan gì đến điều bạn mong đợi nhận được – mà chỉ liên quan đến điều bạn mong đợi cho đi – tức là tất cả mọi thứ.

Katharine Hepburn

Món quà tuyệt vời nhất mà bạn có thể trao tặng cho người khác chính là tình yêu thương và sự chấp nhận vô điều kiện.

Brian Tracy

Nếu tình yêu là mù quáng, thì có lẽ một người mù đang yêu sẽ hiểu rõ hơn về nó.

Criss Jami

Điều khó khăn nhất trên thế giới mà con người phải chấp nhận là tình yêu và sự chấp nhận thuần khiết, vô điều kiện, chân thành. Chúng ta được dạy rằng tình yêu và sự chấp nhận phải được giành lấy theo cách nào đó.

Fredrica

Cho đến khi chúng ta nhìn thấy bóng tối của ai đó, chúng ta thực sự không biết họ là ai. Cho đến khi chúng ta tha thứ cho bóng tối của ai đó, chúng ta thực sự không hiểu tình yêu là gì.

Marianne Williamson

Con người cũng tuyệt vời như hoàng hôn nếu bạn để họ như vậy. Khi ngắm hoàng hôn, tôi không nói, “Làm dịu màu cam một chút ở góc bên phải.” Tôi không cố gắng kiểm soát hoàng hôn. Tôi ngắm nhìn nó với sự kinh ngạc thuần khiết.

Carl Rogers

Bạn không mong đợi cái cây thay đổi, bạn yêu nó như bản chất vốn có của nó.

Isabel Allende

Cách duy nhất để hiểu một người là yêu họ mà không hy vọng.

Walter Benjamin

Tình yêu phải vừa là ánh sáng vừa là ngọn lửa.

Henry David Thoreau

Tình yêu chúng ta trao đi chính là tình yêu duy nhất chúng ta giữ lại.

Elbert Hubbard

Cuộc sống không có tình yêu thì giống như cây không sinh hoa trái.

Khalil Gibran

Tình bạn đích thực là tình yêu ít ghen tuông nhất. Hai người bạn vui mừng khi được một người thứ ba tham gia, rồi đến người thứ tư, chỉ cần người mới đến đủ điều kiện để trở thành một người bạn thực sự. Khi đó, họ có thể nói, như những tâm hồn được ban phước trong Dante, “Đây là người sẽ làm tăng thêm tình yêu của chúng ta.” Vì trong tình yêu này, phân chia không phải là lấy đi.

C. S. Lewis

Hành động sẽ không trở nên kém dũng cảm hơn khi không được ca ngợi.

J. R. R. Tolkien

Đừng thương xót người chết. Hãy xót thương những người còn sống, và trên hết, những kẻ sống mà không có tình thương yêu.

J. K. Rowling

Tình yêu, mạnh mẽ như tình yêu của mẹ con dành cho con, luôn để lại dấu ấn riêng của nó. Không một vết sẹo, không một dấu hiệu hữu hình… được yêu thương sâu sắc như vậy, mặc dù người yêu thương đã ra đi, sẽ bảo vệ chúng ta mãi mãi.

J. K. Rowling

Com nghĩ rằng những người đã khuất mà ta yêu thương thực sự rời xa chúng ta sao? Con nghĩ rằng chúng ta không nhớ về họ rõ ràng hơn bao giờ hết trong những lúc khó khăn hay sao?

J. K. Rowling

Một số điều trong cuộc sống phải được trải nghiệm và không thể được giải thích. Tình yêu là một trong số đó.

Paulo Coelho

Chúng ta ở bên nhau vì một khu rừng luôn mạnh mẽ hơn một cái cây đơn độc. Khu rừng giữ độ ẩm, chống chọi với bão và giúp đất đai màu mỡ. Nhưng điều làm nên sức mạnh của một cái cây chính là rễ của nó. Và rễ của cây này không thể giúp cây khác phát triển. Được kết hợp với nhau trong cùng một mục đích có nghĩa là cho phép mỗi người phát triển theo cách riêng của mình.

Paulo Coelho

Chúng ta là những lữ khách trên hành trình vũ trụ, bụi sao, xoay tròn và nhảy múa trong những xoáy nước của vô cực. Cuộc sống là vĩnh hằng. Chúng ta đã dừng lại một lúc để gặp gỡ nhau, để yêu thương, để chia sẻ. Đây là một khoảnh khắc quý giá. Là một quảng nghĩ nhỏ nhoi trong sự vĩnh hằng.

Paulo Coelho

Nếu bạn vấp ngã với lòng tin, vậy bạn đang sống vì điều gì? Tình yêu thật khó tin, hãy hỏi bất kỳ người yêu nào. Cuộc sống thật khó tin, hãy hỏi bất kỳ nhà khoa học nào. Thượng đế thật khó tin, hãy hỏi bất kỳ tín đồ nào. Bạn cảm thấy có vấn đề gì với sự khó tin chứ?

Yann Martel, Cuộc đời của Pi

Nếu bạn muốn hạnh phúc trọn đời, hãy giúp đỡ người khác.

Ngạn ngữ Trung Quốc

Hy vọng và sợ hãi đều là ảo ảnh phát sinh từ suy nghĩ về bản thân. Khi không nhìn thấy bản ngã, chúng ta còn gì để mà sợ?

Lão Tử

Nếu một người có vẻ gian ác, đừng đuổi họ đi. Hãy đánh thức họ bằng lời nói của bạn, nâng họ lên bằng hành động của bạn, đáp lại tội lỗi của họ bằng lòng tốt của bạn. Đừng đuổi họ đi; hãy đuổi sự gian ác của họ đi.

Lão Tử

Mọi thứ đều bắt đầu và kết thúc bằng tình yêu và lòng biết ơn. Sẽ thật tuyệt vời nếu được sống mỗi ngày với vẻ đẹp của tinh thể nước này trong trái tim bạn phải không?

Masaru Emoto

Khi tôi tổ chức đám cưới, tôi luôn sử dụng một hình tam giác, trong đó có hai đối tác và sau đó là một thực thể thứ ba, xuất hiện từ sự tương tác của hai người này. Nó là nhận thức chung nằm phía sau cả hai.

Ram Dass

Với hầu hết mọi người, tình yêu có nghĩa là “Bạn phải làm những gì tôi muốn”. Không, tình yêu có nghĩa là họ có thể làm những gì họ muốn và chúng ta vẫn yêu họ.

Sadhguru

Làm vui lòng một trái tim bằng một hành động còn hơn là hàng ngàn cái đầu cúi xuống cầu nguyện.

Mahatma Gandhi

Bạn không được mất niềm tin vào nhân loại. Nhân loại giống như đại dương; nếu một vài giọt nước bị vấy bẩn, đại dương vẫn sẽ không mất đi sự tinh sạch của nó.

Mahatma Gandhi

Tôn giáo của tôi rất đơn giản. Tôn giáo của tôi là lòng tốt.

Đạt Lai Lạt Ma

Tình yêu và lòng trắc ẩn là nhu cầu thiết yếu, không phải là xa xỉ phẩm. Nếu không có nó, nhân loại sẽ không thể tồn tại.

Đạt Lai Lạt Ma

Trên thế giới này, người ta đói tình yêu và sự trân trọng hơn là đói bánh mì.

Mẹ Teresa

Nếu tình yêu chỉ là ý muốn chiếm hữu, thì đó không phải là tình yêu.

Thích Nhất Hạnh

Tình yêu giống như tình bạn bốc cháy. Ban đầu, ngọn lửa, rất đẹp, nóng và dữ dội, nhưng vẫn chỉ là ánh sáng và chập chờn. Khi tình yêu lớn dần, trái tim chúng ta trưởng thành và tình yêu trở nên như than hồng, cháy sâu và không thể dập tắt.

Lý Tiểu Long

Nếu bạn muốn thay đổi người khác, trước tiên hãy thay đổi trái tim mình. Khi bạn thay đổi, những người xung quanh bạn sẽ thay đổi.

Daisaku Ikeda

Chừng nào chúng ta yêu thương người khác, chúng ta sẽ được yêu thương. Chừng nào chúng ta làm việc vì hạnh phúc của người khác, chúng ta sẽ được hưởng sự bảo vệ và hỗ trợ. Đó chính là luật nhân quả.

Daisaku Ikeda

Hạnh phúc đến khi công việc và lời nói của bạn mang lại lợi ích cho người khác.

Thích Ca

Cuối cùng, chỉ có ba điều quan trọng: bạn đã yêu thương nhiều như thế nào, bạn đã sống nhẹ nhàng ra sao, và bạn đã buông bỏ những thứ không dành cho mình một cách nhẹ nhàng ra sao.

Thích Ca

Dù bạn đọc và nói bao nhiêu lời thánh thiện, thì chúng cũng có ích gì nếu bạn không hành động theo?

Thích Ca

Một người không được gọi là khôn ngoan vì anh ta cứ nói đi nói lại; nhưng nếu anh ta bình an, yêu thương và không sợ hãi, thì anh ta thực sự được gọi là khôn ngoan.

Thích Ca

Ai muốn làm lớn giữa anh em thì phải làm người phục vụ anh em; ai muốn làm đầu anh em thì phải làm đầy tớ mọi người.

Mark 10:43-44

Triều Đại Thiên Chúa không đến như một điều có thể quan sát được. Và người ta sẽ không nói: “Ở đây này!” hay “Ở kia kìa!”, vì này Triều Đại Thiên Chúa đang ở giữa các ông.

Luke 17:20-21

Đức tin, đức cậy, đức mến, cả ba đều tồn tại, nhưng cao trọng hơn cả là đức mến.

1 Corinthians 13:13

Mọi người sẽ nhận biết anh em là môn đệ của Thầy ở điểm này: là anh em có lòng yêu thương nhau.

John 13:35

Hãy yêu kẻ thù và cầu nguyện cho những kẻ ngược đãi anh em.

Matthew 5:44

Nếu bị ai vả má bên phải, thì hãy giơ cả má bên trái ra nữa. Nếu ai muốn kiện anh để lấy áo trong của anh, thì hãy để cho nó lấy cả áo ngoài. Nếu có người bắt anh đi một dặm, thì hãy đi với người ấy hai dặm. Ai xin, thì hãy cho; ai muốn vay mượn, thì đừng ngoảnh mặt đi.

Bài giảng trên núi, Matthew 5:39-42

Lời kết

Tôi tin rằng sự thật không vũ trang và tình yêu vô điều kiện sẽ có tiếng nói cuối cùng trong thực tế. Đây là lý do tại sao cái đúng, tạm thời bị đánh bại, luôn mạnh hơn cái ác chiến thắng.

Martin Luther King

Tình yêu vô điều kiện, một khái niệm đã quyến rũ các triết gia, văn sĩ và những người tìm kiếm giác ngộ tâm linh trong nhiều thế kỷ, mang đến niềm hy vọng trong một thế giới đặc trưng bởi sự chia rẽ và phán xét như ngày nay. Đó là một tình yêu vượt lên vẻ bên ngoài thông thường – một tình yêu kiên định, tha thứ và bền bỉ.

Nó đóng vai trò là lời nhắc nhở rằng tất cả chúng ta đều có mối liên hệ với nhau, và rằng hành động của chúng ta có khả năng tạo nên sự khác biệt; do đó, mỗi người nên cố gắng chấp nhận sự bất toàn của bản thân và của người khác – cũng như buông bỏ và tha thứ vô tư lự.

Khi mở rộng lòng trắc ẩn, chúng ta tạo ra một hiệu ứng lan tỏa tác động tích cực đến toàn bộ cộng đồng. Mặc dù nó có thể không giải quyết được mọi vấn đề, nhưng chắc chắn sẽ làm phong phú thêm trải nghiệm sống và biến thế giới thành một nơi nhân ái hơn.

Khi bạn học cách yêu thương tha nhân không e ngại, không sợ mất mát hay mong đợi được đáp lại, cuộc sống của bạn sẽ dần chuyển sang một trang mới tươi sáng hơn nhiều!

There’s a place for us
Somewhere a place for us
Peace and quiet and open air
Wait for us
Somewhere

There’s a time for us
Someday a time for us
Time together with time to spare
Time to look, time to care
Someday!

Somewhere
We’ll find a new way of living

We’ll find a way of forgiving
Somewhere

(Ở đâu đó
Có một nơi cho chúng ta
Bình yên, tĩnh lặng và trong trẻo
Một nơi nào đó
Đang chờ đợi chúng ta

Một ngày nào đó sẽ có lúc dành cho chúng ta
Thời gian bên nhau và thời gian rảnh rỗi
Thời gian để nhìn ngắm, thời gian để yêu thương
Một ngày nào đó!

Ở đâu đó
Chúng ta sẽ tìm ra một cách sống mới

Ở đâu đó
Chúng ta sẽ học được cách tha thứ)

Ca khúc “Ở đâu đó” (Somewhere)

Có thể bạn quan tâm:

• Luật hấp dẫn: Bí quyết cho cuộc sống dư đầy
• Ikigai (生き甲斐): Triết lý cho cuộc sống xứng đáng & viên mãn
• Mục đích sống: 7 câu hỏi giúp bạn tìm kiếm mục tiêu cuộc đời
• Nghe nhạc cổ điển có tác dụng gì? 14 lợi ích bất ngờ bạn nên biết
• Phim về tâm linh: 14 tác phẩm điện ảnh thức tỉnh & khai sáng tâm hồn